مطالبی در مورد خوراک دام - پنبه دانه

 

 

 

 

تهیه کنندگان :

 

کورش شاه کرمی - سهراب محمدی

 

*************************************

 

پاییز 13مقدمه

با توجه به روند فزاينده افزايش جمعيت ، منابع محدود و فقر و گرسنگي پنهان لازم است برنامه اقتصادي همه جانبه اي در بخش کشاورزي و زير مجموعه آن دامپروري تدوين گردد.  پرورش دام وطيور يکي از مواردي است که با بهینه سازی زمان و سرمایه ما را به اهداف اقتصادي مي رساند. بدين لحاظ نياز به مديريت چنين واحدهايي است تا با تاکيد بر اصلاح نژاد دام وطيور جهت بالارفتن راندمان توليدبهترين شرايط محيطي را فراهم نمايند. از اين لحاظ که غذا در پرورش دام و طيور بيشترين هزينه را دارد مساله عمده و اساسي است.   پنبه دانه می تواند امروزه به دليل کيفيت مناسب و اقتصادي سهم بسزايي در جيره نشخوارکنندگان داشته باشد و در جیره طیوربه صورت کنترل شده مورد استفاده قرارگیرد.کيفيت اسيدهاي آمينه پروتئين هاي حيواني نسبت به گياهي ارجحيت دارد اما اين پروتئين ها هزينه بالاي دارند بنابراين لازم است از پروتئين هاي نباتي استفاده شود . بر اين اساس در اين مقاله سعي شده است که اهميت اين ماده غذايي را از لحاظ ترکيبات آن بيان شود . به طور کلي مي توان گفت که  ترکیبات حاصل از پنبه دانه يک ماده غذايي بهداشتي و اقتصادي است و به لحاظ ترکيبات شيميايي مناسب می تواند در جيره دام و طيور نقش مهمي ايفا کند.

 

گیاه پنبه :

1-                 پیشینه :

پیشینه کشت پنبه به منظور تهیه پارچه و لباس به 500 سال قبل می رسد . فرودوت تاریخ نویس یونانی از این محصول به نام درخت یَشم در هندوستان نام برده است. برخی مبدا کشف پنبه را آسیا و گروهی افریقا می دانند. کشت پنبه در ایران پیشینه ای دراز دارد و در تذکره ها وکتاب های کهن ازکشت این محصول در ایران یاد شده است . مارکوپولو نیز در سفرنامه خود از کشت پنبه در ایران نام برده است . بذر الیاف متوسط کنونی در زمان قاجاریه توسط یک کشیش آمریکایی به ایران آورده شده است و قبل از آن ( ورود الیاف متوسط کنونی ) کشت نوعی پنبه بومی با الیاف کوتاه معمول بود که بیشتر مصرف داخلی داشت.

2-                طبقه بندی گیاهی :

پنبه گیاهی است گل دار ، دولپه ای از خانواده malvaceae  و از جنس gossypium  و ریشه آن عمودی است .ارتفاع بوته در تمام رقم ها گوناگون از 6-5/2 سانتیمتر متفاوت است . در آب و هوای معتدل گیاهی است یک ساله ولی در برخی نقاط اگر با زمستان و یخبندان همراه نباشد طول عمر گیاه به چند سال هم می رسد . از نظر گیاهشناسی پنبه به دو گروه بزرگ تقسیم می شود:

* پنبه آسیایی شامل گونه های   :                           

G.arboteum     و  G.herbaceum

* پنبه امریکایی شامل گونه های   :          

  

G.religiusum            و  G. hirsitum                  و  G.harbadense

3-                 ترکیبات و کاربرد آن :

پنبه از دو قسمت تارهای سپید رنگ و دانه تشکیل شده است . ویژگی تارهای پنبه این است که قابلیت ریسیده شدن و پس از آن بافت پذیری دارد. این ویژگی ها از همان زمان های دور در بهره گیری از این گیاه بوده است .

پنبه از نظر اندازه تارها به سه دسته تقسیم می شوند:

1- تار کوتاه         درازای کمتر از 25 میلیمتر

2- تار متوسط         درازای 32-25 میلیمتر

3- تار بلند             درازای بیش از 32 میلیمتر

از تارهای پنبه در کارخانه های ریسندگی ، نخ تهیه می کنند. پس از تهیه نخ ، انواع پارچه بافت می شود . دانه پنبه از سه قسمت تشکیل شده است :

·              لینتر یا کرکهای که سطح دانه را می پوشانند و 19-2 %  وزن دانه را در رقم های گوناگون تشکیل می دهد و از آن نخ ، کاغذ ، پلاستیک ، فیلم ، نمد ، موکت و وسایل بهداشتی تهیه می شود.

·              پوسته که مغز را می پوشاند و 45-40 % وزن دانه را تشکیل می دهد و به رنگ قهوه ای تیره تا سیاه دیده می شود . از پوست دانه خوراک دام ، کود ، پلاستیک و لاستیک مصنوعی تهیه می کنند.

·              مغز پنبه دانه که به رنگ سفید روشن است و از روغن و پروتئین تشکیل شده است و 55-50 % وزن دانه را تشکیل می دهد . از مغز دانه روغن خوراکی ، صابون ، گلیسیرین و از تفاله آن کود و خوراک دام تهیه می شود. با تولید هر 100 کیلوگرم الیاف پنبه ف حدود 160 کیلوگرم دانه پنبه از گیاه پنبه تولید می شود.

هرچند نزدیک به 5000 سال پنبه را به دلیل استفاده از الیاف آن می کاشته اند ، ولی مصرف دانه آن برای تامین مواد غذایی از قرن نوزدهم رایج شده است . در زمان های قدیم هندی ها و چینی ها روش تهیه روغن از پنبه را ابداع کرده اند و آن را به عنوان سوخت چراغ به کار می بردندو کنجاله آن را به دام می دادند . تولید روغن از پنبه بار اول در سال 1767 در امریکا انجام شد و نیمه اول قرن نوزدهم در اروپا کارخانه های روغن کشی آغاز به کار کردند . اولین کارخانه روغن کشی در ایران از سال 1317 تاسیس شد .

4-                 ارقام :

انواع گونه های پنبه که در ایران کشت می شوند عبارتند از :

·                    رقم ساحل که تنها در مازندران و گرگان و گنبد کاشته می شود.

·                    رقم ورامین که به جز مازندران ، فارس ، گرگان ، و گنبد در سایر مناطق نیز کشت می شود.

·                    رقم بومی که در استانهای خراسان ، فارس ، سمنان ، کرمان ، اصفهان ، یزد و مرکزی کاشته می شود.

در ایران در دشت گنبد و گرگان بهترین نوع پنبه کاشته می شود.

جایگاه پنبه دانه در طبقه بندی خوراک :

خوراکهاي مورد نياز در تغذيه طيور از موادي مغذي تشکيل شده که پس از جذب و ورود به خون هر يک به طريقي در اعمال حياتي بدن حيوان نقش ايفا  مي کنند .مواد مغذي به طور کلي شامل کربوهيدراتها و چربيها ، پروتئين ها ، مواد معدني ، ويتامين ها ، آب و ترکيبات اضافي مي باشند.  پروتئين ها از واحدهايي بنام اسيد آمينه تشکيل شده اند و حدود 20 درصد وزن يک مرغ و 5/12 درصد وزن تخم مرغ از آنها ترکيب يافته است. بعضي اسيدهاي آمينه به واسطه انتقال گروه آميني ازاسيدهاي آمينه ديگر بوجود مي آيند . ولي تعدادي تحت عنوان اسيدهاي آمينه ضروري به اندازه کافي در بدن حيوان ساخته نمي شوند اين دسته اسيدهاي آمينه عبارتنداز : آرژنين ، متيونين ، لوسين ، ايزولوسين ، گلوتامين ، هستيدين ، فنيل آلانين ، ليزين ، تريپتوفان ، تره ئونين  و والين . در تعادل جيره بيشتر به پنج اسيد آمينه آرژنين ، تريپتوفان ، ليزين ، متيونين ، و سيستين را ملاک قرار مي دهند . اصولا پروتئين ها شامل : دو منبع گياهي و حيواني است که بسته به خصوصيات ذکر شده مي توان به نسبت از ترکيب آنها استفاده نمود . معمولا فرآورده هاي با منشا حيواني توازن اسيد آمينه بهتري دارند و قادرند مواد معدني ضروري و ويتامين ها را تامين کنند. در حال حاضر در تهيه خوراک طيور استفاده از مکملهاي پروتئيني حيواني کمتر از سابق است . از جمله مهمترين منابع پروتئيني حيواني مي توان از پودر ماهي ، پودر گوشت ، پودر خون ، پودر شير ، پودر گوشت استخوان دار پودر پر ، پودر کشک ، اب پنير خشک شده ، باقي مانده کشتارگاههاي طيور و مواد محلول ماهي را نام برد. امروزه با توجه به مشکلات تهيه مواد غذاي سرشار از پروتئين از منابع حيواني سعي شده ازمکملهاي پروتئيني نباتي که بيشتر فرآورده هاي فرعي کنجاله دانه هاي روغني هستند اين مساله را حل نمايند پروتئين هاي نباتي از لحاظ توازن اسيدهاي آمينه ، منابع فقيرتري هستند از جمله مهمترين منابع پروتئين هاي نباتي مي توان به غلات تقطير شده خشک ، کنجاله سويا ، کنجاله پنبه دانه ، کنجاله بذرک ، کنجاله کلزا ، کنجاله گلرنگ ، کنجاله کنجد ، دانه باقلا و .... اشاره نمود. از ميان آن دسته پروتئين هاي نباتي که به طور معمول در مناطقی که کشت پنبه صورت می گیرد، استفاده مي شوند کنجاله پنبه دانه  اهميت بيشتري از نظر اسيد آمينه  ليزين دارد. ولي در مجموع درکاربرد پروتئين هاي نباتي بايد ميزان و نوع اسيدهاي آمينه و نيز مواد سمي موجود در آن برآورده شود. تازماني که از هر مکمل جديد تاريخچه مصرف مناسبي در دسترس نيست قبل از استفاده در جيره مي بايست به دقت مورد بررسي قرارگيرد.

فرآورده های پنیه دانه:

1- خوراک تخم پنبه                      cottonseed feed  

نوعی خوراک دام و طیور مرکب از کنجاله پنبه دانه( پس از استخراج قسمت عمده روغن از دانه های روغنی ،  تفاله باقیمانده کنجاله خوانده می شود ، برای تغذیه دام استفاده می شود) و پوست پنبه دانه . این خوراک کمتر از 36% پروتئین خام دارد ، ولی میزان پروتئین خام آن نباید از 22% کمتر باشد .

2-    آرد پنبه دانه                     cottonseed flour

نوعی فرآورده غذایی که از تخم پنبه پاک شده از الیاف و پوست کنده ( بدون لینتر ) بدست می آید . تخم پنبه به طور نازک غلتک زده می شود و برای مدت 5/1 ساعت در 225 درجه فارنهایت پخته می شود . با این عمل حالت پلاستیکی پیدا می کند و خارج کردن روغن از آن آسانتر می شود . کنجاله پرس شده سرد می شود و آن را قبل از آرد کردن با آسیاب چکشی به مدت 30 روز ذخیره       می کنند ، سپس آرد از یک الک شماره 200 عبور داده می شود . این فرآورده رنگ روشن ، مزه آجیلی دارد و حاوی 5/57 % پروتئین خام می باشد.

3-    پوست پنبه دانه cottonseed hull               

پوسته خارجی تخم پنبه مد نظر است .28% پنبه دانه پس از فرآوری ،پوست دانه تشکیل می دهد. بخشی از پس مانده حاصل از روغن کشی از تخم پنبه است،که از آن در تغذیه دام استفاده می شود . قابلیت هضم پروتئین پوسته بسیار ناچیز و مجموع مواد غذایی آن 7/43 % است . این خوراک را باخوراک های غنی از پروتئین مثل کنجاله پنبه دانه به دام ها تغذیه می کنند .

4-    کنجاله تخم پنبه               cottonseed meal  

جهت تعيين ميزان هر ماده غذايي در جيره دام و طيور مي بايست به اين نکات توجه داشت که :

1-     ماده غذايي اقتصادي و بهداشتي باشد.

2-     تمام نيازهاي لازم را تامين کند.

 يکي از مواد غذايي مورد مصرف در پرورش دام و طيور ، کنجاله پنبه دانه است که پس از کنجاله سويا و ذرت ، می توان گفت بيشترين اهميت را دارد و فاکتورهاي فوق را در بر مي گيرد بدين ترتيب لازم است شناختي بر آناليز مواد مغذي و ديگر خصوصيات آن داشت. بيشترين اهميت کنجاله پنبه دانه مربوط به پروتئين آن مي گردد اما به همراه پروتئين مواد ترکيبات ديگري نيز در آن وجود دارد .

خوراک تخم پنبه معمولا به عنوان محصولی با 41% پروتئين شناخته مي شود اما به شکل کنجاله با 35% پروتئين قابل دسترسی است. خوراک (کنجاله) تخم پنبه از لحاظ درصد پروتئين بسيار بالا بوده که با کشيدن روغن از تخم پنبه بدست می آيد.

دو روش مختلف برای روغن کشی وجود دارد که ميزان روغن باقيمانده در کنجاله فرق مي کند. ميزان روغن باقيمانده در کنجاله تعيين کننده ميزان انرژی آن است. کنجاله تخم پنبه لذيذ بوده و استفاده ازآن جهت جيره غذايی روزانه احشام متداول است.با داشتن حدود 1% فسفر و 80-70 % مواد غذايی خوراک (کنجاله) تخم پنبه، منبع پروتئين عالی برای طيف وسيعی از احشام مي باشد. خوراک را ميتوان به شکل گلوله ای ( پلت)  با اندازه های مختلف برای کاربرد های مختلف

(1/4", 3/8",1/2", 3/4" , 7/8")  نيز فرآوری کرد.

 

کنجاله تخم پنبه دارای ماده گوسيپول مي باشد که ماده ای  سمی است. اما در شرايط معمولی حتی پر شير ترين گاوها هم  باندازه ای کنجاله تخم پنبه مصرف نمی کنند تا اين موضوع باعث مسموميت آنها شود.

کنجاله تخم پنبه هم مي تواند بعنوان 1- جيره مستقل غذايی و 2-  مکمل غذايی پروتئينه با ترکيب ساير غلات مصرف شود. و3- مي تواند جايگزين کنجاله سويا در تمامی جيره غذايی گردد.

 نوعی خوراک دام پروتئینی مشهور است که از آسیاب کردن تخم پنبه که قسمت اعظم روغن آن استخراج شده باشد  ، بدست می آید. روش جدید استخراج روغن از دانه گیاهان، به طریق شیمیایی و با استفاده از حلال های خاصی می باشد. این روش، محصول بیشتری تولید می کند، با صرفه تر است و سریع تر هم انجام می پذیرد. روشی دیگر برای استخراج روغن از دانه گیاهان، بدون استفاده از حلال صورت می گیرد و به استخراج فیزیکی معروف است. در این روش روغن را با روش های مکانیکی فشردن، استخراج می نمایند. از این روش معمولاً برای تهیه روغن های خوراکی استفاده می شود.

 اگر روغن کشی تخم پنبه به روش حلال انجام شود کنجاله تخم پنبه حاصل حدود 41 % پروتئین خام خواهد داشت و اگر روغن کشی به طریق مکانیکی صورت گیرد کنجاله حاصل حدود 36% پروتئین خام خواهد داشت . طبق استاندارد سازمان تغذيه دام آمريکا ميزان پروتئين باقيمانده با روش فرآوری فشاری نبايد کمتر از 36% باشد.

 

مواد خوراکی باید به طور مداوم مورد بررسی قرار گیرند تا از ثبات ترکیبات آنها و همچنین عدم آلودگی آنها اطمینان حاصل شود.

مقایسه کنجاله پنبه دانه با کنجاله سویا:

1- میزان کمتری پروتئین و مقدار بیشتری فیبر دارد. که بالا بودن میزان فیبر آن موجب پایین آمدن سطح انرژی قابل متابولیسم می گردد.

2- مقدار بسیاری از اسیدهای آمینه ضروری در کنجاله تخم پنبه کمتر از کنجاله سویا است و قابلیت استفاده آنها برای طیور پایین تر است .

3- در دانه پنبه رنگدانه ای به نام گوسیپول  وجود دارد که تاثیرات سوئی بر رشد ، تولید مثل و رنگ زرده  تخم مرغ دارد.

*گوسیپول Gossypol:

بعضی از غلات و منابع پروتئین گیاهی دارای سموم طبیعی هستند که می توانند در عملکرد حیوان مصرف کننده موثر باشد . گوسیپول یکی از عناصر بازدارنده و در حقیقت به عنوان ماده سمی برای حیوانات تک معده ای محسوب میگرددکه در رنگدانه های بعضی از منابع گیاهی از جمله مغز تخم پنبه پراکنده و ذخیره شده است . حداقل 15 نوع از این رنگدانه در روغن استخراج شده و یا در کنجاله پنبه دانه شناسای شدهاند ، لیکن مهمترین آنها دارای فرمول شیمیایی  است که برای اولین بار توسط دانشمند انگلیسی لانگمور به سال 1886 از بقایای حاصل از روغن پنبه دانه در تصفیه با قلیا جدا گردید. و در سال 1898 مارچلیوسکی آن را به حالت جامد خالص و زرد رنگ تهیه نمود و بدین نام خوانده شد.

کنجاله تخم پنبه حاوی یک ماده سمی به نام گوسیپول Gossypol است که همین ماده میزان مصرف آن را در جیره طیور و خوک محدود می کند.

گوسیپول یک ترکیب آلدئید پلی فنولیک ، آنتی اکسیدان و پلیمریزه کنده است.این ترکیبات به شدت فعالند ، خواص اسیدی داشته ، مثل ترکیبات فنلی و آلدئیدی عمل میکنند ، در قلیای رقیق حل شده و تشکیل نمک می نمایند.گوسیپول به دلیل دلشتن خاصیت پلی مورفیسم دارای نقطه ذوب متفاوت بوده ، همچنین دارای ایزومز نوری می باشد در میان هشت رنگدانه موجود در غدد رنگدانه ای تخم پنبه ، مهمترین رنگدانه است . گوسیپول می تواند به شکل آزاد و فعال در رنگدانه ها و یا به شکل پیوندی در ترکیب با پروتئین و یا مواد دیگر باشد. گوسیپول آزاد با گروه اپسیلون آمین آزاد لیزین و احتمالاَ آرژنین و سیستئین واکنش داده و سبب دناتوراسیون پروتئین می گردد و ارزش تغذیه ای پروتئین و همچنین راندمان استحصال پروتئین را کاهش می دهد.

 علاوه بر آن کنجاله تخم پنبه حاوی ترکیبات سیکلوپروپیونید است که این ترکیبات در صورت زیاد بودن در جیره مرغ های تخم گذار موجب کمرنگ شدن زرده تخم مرغ می شود .

گوسیپول در ریشه گیاه پنبه تولید و سپس به دانه منتقل می شود . واریته های از این گیاه وجود د ارد با وجود اینکه گوسیپول در ریشه گیاه ساخته می شود،ولی به دانه منتقل نمی شود، در نتیجه تخم پنبه در چنین سویه های عاری از گوسیپول است. گوسیپول ممکن است یا به شکل ترکیبی و یا به صورت آزاد باشد که در حالت اول برای حیوانات تک معده ای غیرسمی و در حالات دوم در مقادیر بالا سمی است .

در صورتی که گوسیپول کنجاله پنبه دانه گرفته شود  ، از آن می توان بدن مشکل در جیره طیور نیز استفاده کرد ، ولی از کنجاله تخم پنبه معمولی نمی توان بیش از 15% کل جیره استفاده نمود .

کنجاله تخم پنبه عموماَ به عنوان یک ماده خوراکی با کیفیت در جیره های طیور مطرح نیست . هر چند که به دلایل اقتصادی ، اغلب آن را در نقاط تولید شده مصرف می کنند . مهمترین محدودیت های کاربرد این کنجاله وجود فیبر بالا و گوسیپول در آن می باشد .

گوسیپول رنگدانه پلی فنولیک ( polyphenolic ) زردی می باشد که در غده های پنبه دانه یافت می شود . در بیشتر کنجاله ها ، مقدار گوسیپول کل حدود 1% است که تنها1/0 % آن به صورت آزاد می باشد . گرچه باقیمانده گوسیپول متصل تقریباَ بی اثر است ، اما متاسفانه  می تواند با لیزین کنجاله به هنگام فرآوری آن متصل شود و هر دوقسمت گوسیپول و لیزین متصل را از دسترس پرنده خارج سازد .

 

           

            Molecular Weight: 518.6
            Melting Point: 177-182°C (decomp.)
           CAS Number: 303-45-7

 

 

کمترین مقدار گوسیپول به صورت آزاد ، در کنجاله تخم پنبه تولید شده ، با فشار حلزونی و روش کاربرد توام فشار و حلال بین 02/0 تا 05/0 درصد و بیشترین مقدار آن در روش استخراج با حلال بین 04/0 تا 4/0 درصد حاصل می شود.

در اسب ونشخوارکنندگان در مقابل مصرف گوسیپول تا حدودی مقاوم هستند . دلیل اصلی مقاومت نشخوارکنندگان به خاطر تشکیل ترکیبات پروتئینی محلول و پیچیده در معده است که در مقابل آنزیم ها مقاوم هستند. گرچه گوسیپول تاثیر چندانی بر عملکرد نشخوارکنندگان ندارد لیکن تاثیر منفی آن می تواند در گوساله های کوچک که هنوز شکمبه آنها توسعه نیافته بروز نماید.

در حیوانات تک معدهای چون مرغ ، گوسیپول به شکل آزاد سبب مسمومیت گردیده و موجب کم اشتهایی و کاهش وزن بدن می گردد.

 

استفاده از کنجاله پنبه دانه در تغذ یه دام و طیور :

 

واریته های بدون غده ( GLANDIESS) پنبه دانه فاقد گوسیپول نیز وجود دارند . پرندگان می توانند معمولاَ مقدار نسبتاَ بالای گوسیپول را بدون هیچ گونه تاثیری بر عملکردشان تحمل نمایند و هر چند که حتی مقدار بسیار پایین آن موجبات تغییر رنگ زرده و سفیده را در پرندگان تخم گذار فراهم می کند. تغییر رنگ زرده به صورت های سبز – قهوه ای – سیاه به میزان گوسیپپول جیره و مدت انبار کردن تخم بستگی دارد. افزایش مدت انبار کردن بویژه در هواه خنک 5 درجه سانتیگراد که سبب تغییر سریع در PHزرده می شود ، بر تیرگی زرده   می افزاید . با توجه به اینکه گوسیپول با آهن تشکیل کمپلکس می دهد ، از این واکنش  می توان به طور موثری در حذف سم یا غیر سمی کردن کنجاله استفاده کرد .  فراهم نمودن نسبت 1 به 1 گوسیپول آزاد و آهن می تواند سبب افزایش مقدار مصرف کنجاله درجیره های گوشتی و همچنین مرغ های تخم گذار شود. از آنجا که بیشتر نمونه های کنجاله پنبه دانه دارای 1/0 % گوسیپول آزاد هستند با افزودن 5/0 کیلوگرم سولفات آهن در هر تن خوراک می توان مسمومیت حاصل از آن را برطرف نمود . با افزودن آهن ، جوجه های گوشتی و مرغ های تخم گذار بدون هیچ گونه تاثیرمنفی می توانند به ترتیب تا 300 و 30 قسمت در میلیون ( PPM   ) گوسیپول آزاد در جیره را تحمل نمایند.

اگر کنجاله پنبه دانه حاوی مقداری روغن باشد ، اسید های چرب سیکلوپروپیونید  ممکن است سبب تغییر رنگ تخم مرغ شوند.  این اسید های چرب در غشای ویتلین  Vitellin Membrane زرده تغییر شده و قابلیت نفوذ پذیری آن را به آهن که تنها در زرده وجود دارد تغییر می دهد. آهن تراوشده با کُن آلبومین Conalbumin   در بخش سفیده تشکیل کمپلکس می دهد و رنگ صورتی زرده را باعث می شود ، که تنها راه جلوگیری از آن استفاده از کنجاله های پنبه دانه با مقدار بسیار ناچیز  روغن می باشد .

محدودیت های که باعث می شود نتوان به مقدار زیاد در جیره از آن استفاده کرد عبارتند از :

تغییر رنگ زرده               تغییر رنگ آلبومن

میزان روغن                  میزان گوسیپول             قابلیت استفاده لیزین

 

محدودیت کنجاله پنبه دانه برای پرندگان تخمگذار در سنین 0 تا 4 هفتگی: حداکثر 5% جیره

محدودیت کنجاله پنبه دانه برای پرندگان گوشتی در سنین 4 تا 8 هفتگی : حداگثر 10% جیره

 

مسمومیت دام ها بویژه خوک در اثر مصرف کنجاله پنبه دانه معمولی زیاد حادث می شود . ماده سمی گوسیپول در کنجاله تخم پنبه معمولی موجب سفت شدن و بزرگ شدن شکم در اثر تجمع مایعات و ضعف عمومی می شود . ظاهراَ مرگ در اثز خیز قلب و شش یا جگر رخ خواهد داد.

استفاده از کنجاله تخم پنبه در جیره مرغ های تخم گذار برای متخصصین تغذیه و تولیدکنندگان از دیر باز یک مشکل بوده است . گزارش های اولیه در مورد لکه دار شدن   تخم مرغ  مرغ های تخمگذار که از کنجاله تخم پنبه تغذیه نموده اند  به سالهای 1819 برمی گردد. در دهه 1930 گوسیپول به عنوان ماده موثر در تغییر رنگ زرده در مرغ های تغذیه شده  با کنجاله تخم پنبه شناخته شد . بزودی روشن شد که در تغذیه مرغ های تخم گذار با کنجاله پنبه دانه دو مشکل بوجود می آید :

1-                 سفیده تخم های ذخیره شده به رنگ صورتی تغییر رنگ می دهد و این حالت غیر طبیعی به عنوان سفیده صورتی رنگ شناخته شده است .

2-                 مشکل دیگر که ممکن است به طوز همزمان رخ دهد ، رنگ قهوه ای یا زیتونی زرده می باشد .

3-                 مشکل دوم از تداخل گوسیپول حاصل از غدد رنگدانه ای تخم پنبه باآهن موجوددر زرده تخم مرغ حاصل می شود.

اگرچه که رنگ صورتی سفیده به طور خود به خودی رخ می دهد ، اما به طور معمول به هنگام مصرف محصولات حاصل از گیاهان راسته مالوال ها malvales  مشاهده می شود. دو اسید چرب حلقوی که به طور طبیعی وجود دارند ، از گیاهانی که سبب مشکلات فوق می شوند ، جدا شده است . این ترکیبات را اسید های مالوالیک malvalic و استر کولیک sterculic می نامند . سال ها قبل آزمایش رنگ سنجی توسط هالپن halpen   توسعه یافت که به کم آن می توان روغن پنبه دانه را در مخلوطی از روغن های گیاهی تشخیص داد . نشان داده شده است که این آزمایش برای ترکیبات سیکلوپروپنوییدی ، بویژه اسید های چرب مالوالیک و استر کولیک بسیار اختصاصی می باشد . وضعیت صورتی – سفید که در آلبومن تخم مرغ های انبارشده مشاهده می شود که با مصرف هر یک از اسید های چرب مالوالیک یا استر کولیک بسیار معمول است و حاصل ترکیب کُن آلبومین و پروتئین سفیده تخم مرغ با آهنی است که از قسمت زرده تراوش شده است . این عمل تا حدودی مربوط به تغییر در قابلیت تراوش غشا و افزایشPH زرده می باشد . میزان مصرف این مواد ، شرایط انبار کردن و نژاد مرغ تخمگذار از عواملی هستند که در شدت و بروز این وضعیت دخالت دارند .

تغییر رنگ زرده نیز با مصرف گوسیپول و اسید های چرب مالوالیک یا استر کولیک بوجود می آید. با وجود این ، بروز این وضعیت و شدت تغییر رنگ و لکه دار شدن بسته به دخالت گوسیپول دست نخورده و طبیعی و یا اسیدهای چرب آزاد متفاوت می باشد. تغییر در قابلیت تراوش غشا و PH سفیده و زرده سبب انتقال آب و پروتئین از سفیده به داخل زرده می شود . شدت این عمل بر میزان گوسیپول دریافت شده توسط پرنده بستگی دارد و می تواند باعث خمیری و چسپناک شدن و یا افزایش وسکوزیته زرده شود. این وضعیت در زرده ای که تازه آزاد شده                   ( Ovulated ) قابل مشاهده است . اما در اثر انبار کردن تخم مرغ شدت می یابد . گزارش های مبنی بر افزایش درصد مرگ و میر جنین در هفته اول انکوباسیون در تخم های حاصل از گله های مادر تغذیه شده با مقادیر زیادی اسیدهای مالوالیک و یا استرکولیک وجود دارد. هر چند که میزان تغذیه از این موادباید به مراتب بالاتر از مقداری باشد که در شرایط طبیعی در جیره مرغ های تخمگذار وجود دارد.

اگر چه واریته های مختلف پنبه دانه بدون گوسیپول پرورش یافته است ، اما پایین بودن میزان محصول در هکتار آن به این معنی است که آنا در کشاورزی به میزان زیادی استفاده نمی شوند . بنابراین بیشتر پنبه دانه های کشت شده در جهان هنوز دارای مقدار قابل ملاحضه ای گوسیپول هستند . با انتخاب روش مناسب استخراج می توان در میزان گوسیپول آزاد کنجاله را تا حداکثر 04/0 % کاهش داد. به علاوه از نمک های آهن محلول می توان در جیره های کنجاله پنبه دانه استفاده نمود . آهن با گوسیپول پیوندی برقرار می کند و سبب کاهش میزان مسمومیت زایی آن         می شود. اخیراَ در گزارشی ، در جوجه های گوشتی تغذیه شده با جیره های حاوی تا 30% کنجاله پنبه دانه ، به دنبال افزودن آهن محلول ( به نسبت 2 به 1 از آهن و گوسیپول آزاد ) هیچ گونه اثر نامطلوبی در اضافه وزن و یا درصد تلفات آنها مشاهده نشد .

 

تاثیر سطوح مختلف کنجاله پنبه دانه بر عملکرد جوجه های گوشتی

محمد طغیانی

 

به منظور بررسی اثرات استفاده از سطوح مختلف کنجاله پنبه دانه در سنین مختلف بر عملکرد جوجه های گوشتی آرین آزمایش به صورت طرح کاملاَ تصادفی با 3 تیمار و 5 تکرار انجام شد . در این تحقیق از 260 قطعه جوجه های گوشتی یک روزه که تا شروع آزمایش( 7 روزه ) به صورت گروهی روی بستر پرورش یافتند ، استفاده شد. در سن 7 روزگی جوجه ها با 20 گروه 13 قطعه ای و به طور تصادفی به هر یک از تیمارها ی آزمایش توزیع شدند . تیمار های مختلف شامل صفر ، 5/3 ، 7 و 5/10  درصد کنجاله پنبه دانه در دوره 21/7 روزگی بود . مقادیرکنجاله پنبه دانه در دوره رشد به ترتیب صفر ، 7 ، 14 و 21 درصد و در دوره پایانی صفر ، 14 ، 21 و 21 درصد بود. جیره های آزمایشی بر اساس NRC متوازن شده و مقادیر پروتئین و انرژی آنها یکسان بود. توزیع بع صورت هفتگی انجام و صفات اضافه وزن ، مصرف خوراک و ضریب تبدیل غذایی در مراحل مختلف پرورش و کل اندازه گیری شد ند . بررسی عوامل خونی و تجزیه فیزیکی لاشه در پایان دوره آزمایش در سن 56 روزگی انجام شد. استفاده از سطوح  مختلف کنجاله پنبه دانه و افزایش آن در دوره های مختلف پرورش بر صفات وزن بدن ، اضافه وزن ، ضریب تبدیل غذایی ، اجزا لاشه و عوامل خونی اثر معنی داری نداشت. افزایش سطح کنجاله پنبه دانه منجر به اختلاف معنی داری در مصرف خوراک در سن 21-7 روزگی شد ( 05/0 = P ) ، به طوریکه با افزایش سطح کنجاله پنبه دانه مصرف خوراک افزایش یافت . به طئر کلی نتایج حاصل از این تحقیق نشان دادکه می توان از کنجاله چنبه دانه به مقادیر 7 ، 14 و 21 درصد در دوره  آغازین ، رشد و پایانی بدون تاثیر داشتن تاثیر سوئ بر عملکرد جوجه های گوشتی و به منظور کاهش هزینه خوراک استفاده کرد.

 

استفاده از پوست تخم پنبه غنی شده با اوره و ملاس در جیره بره های نر پرواری

غلامرضا مختار پور

 

در این آزمایش اثرات 4 جیره غذایی ، شامل :

1-     20% از پوسته تخم پنبه غنی شده با اروه + ملاس

2-     پوسته تخم پنبه غنی نشده

3-     پوسته تخم پنبه غنی شده با اوره

4-     جیره فاقد پوسته تخم پنبه

 بر میزان رشد ، خصوصیات لاشه و میزان ماده خشک مصرفی روزانه 60 بره نر پرواری افشاری با میانگین وزن 1/5 +- 2/36 کیلوگرم مورد بررسی قرار گرفت . بره ها برای دروه 90 روزه در قالب طرح آماری کاملاَ تصادفی با جیره های آزمایشی مورد تغذیه قرار گرفتند . نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که میانگین افزایش وزن روزانه بره ها به ترتیب  4/232 ، 8/223 ، 7/223 ، 3/211 گرم و ماده خشک مصرفی به ترتیب 1/2 ، 3/2 ، 2/2 و 3/2 کیلوگرم در روز و ضریب تبدیل غذایی به ترتیب 5/9 ، 5/10 ، 9/9 . 7/10 بود که اختلاف بین آنها معنی دار نیود . اختلاف بین میانگین های وزن لاشه ، وزن قطعات پرارزش لاشه . نسبت وزن قطعات پر ارزش لاشه به وزن لاشه معنی دار شد ( در سطح معنی داری 5% ) و بین سایر صفات لاشه بره های تغذیه شده با جیره های مختلف تفاوت معنی داری مشاهده نشد. با توجه به اینکه بره های تغذیه شده با جیره یک دارای بازده لاشه بالاتر و ضریب تبدیل غذایی بهتری بودند می توان نتیجه گیری نمود که مناسب تریت جیره برای پروار بندی بره های نر افشاری جیره حاوی پوسته تخم پنبه غنی شده با اوره و ملاس است .

 

وجود کنجاله تخم پنبه در جیره و استفاده از لیزین در جیره
گروه علمي موسسه اطلاعات مرغداري

 

تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد که اضافه نمودن لیزین به میزان 2 درصد در جیره های حاوی کنجاله تخم پنبه سبب کاهش اثرات سمی ناشی از گوسیپول موجود در تخم پنبه می گردد.

تحقیقی در همین راستا در دانشگاه جرجیا انجام شد، در این آزمایش عملکرد جوجه ها با جیره حاوی 20 درصد کنجاله تخم پنبه همراه با لیزین و بدون لیزین در گروههای مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج در سن 21 روزگی نشان دهنده این موضوع بود که با اضافه نمودن 2 درصد لیزین به جیره می توان از کنجاله تخم پنبه به عنوان منبع جایگزین تأمین کننده پروتئین در جیره های بر پایه ذرت – سویا استفاده نمود.

 

Poultry digest; poultry science , 80 : 762 – 768

 

منابع مورد استفاده :

 

1- پنبه                                                                       

   مولف : آر.جی.کهل.سی.اف.لوئیس       ترجمه : فرشته ناصری

2- تغذیه دام مکدونالد                                           

  تر جمه : دکتر رشید صوفی سیاوش و مهندس حسین جانمحمدی

3- تغذیه طیور                                                          

   ترجمه : دکتر ابوالقاسم گلیان – دکتر محمد سالار معینی

4- فرهنگ دامپروری  انگلیسی_ فارسی              

  مولف و ویراستار : دکتر مسعود هاشمی

5- پرورش گاو شیری                                               

   گردآورنده و تدوین : دکتر محمد جواد ضمیری

6- اصول علمی و عملی پرورش طیور                       

  تالیف : دکتر جواد پور رضا

7- مجموعه مقالات سومین سمینار پژوهشی تغذیه دام و طیور کشور

8-  محصول زراعی / صنعتی

( چغندرقند- پنبه – آفتابگردان- نیشکر )

  تهیه کننده : اداره کل آمار و اطلاعات وزارت کشاورزی

   ناشر : وزارت کشاورزی- معاونت برنامه  ریزی و بودجه – اداره کل آمار و اطلاعات

9- ترکیبات ضد مغذی                                                    

    تالیف : دکتر محمد علی سحری – دکتر فرید شریعتمداری

10- تغذیه دام ، طیور و آبزیان

( خوراک و خوراک دادن و جیره نویسی )       

  تالیف : دکتر مسعود هاشمی

11- نقش پروتئین در تغذیه طیور                                   

 گرد آورندگان : دکتر محسن فرخوی – دکتر بابک صانعی

 

 

برگرفته از سایت انجمن متخصصین علوم دامی خراسان

 

 

نظام دامپروری

• كليات

◦ تعاريف
◦ مقررات عمومی
◦ ضوابط عمومی
◦ ضوابط فنی

• مديريت
• پرورش گاو

◦ تاسيس واحد پرورش گاو شيری
◦ تاسيس واحد پرواربندی گوساله
◦ تاسيس مراكز توليد و انجماد اسپرم
◦ تاسيس مراكز جمع‌آوری شير

• پرورش گوسفند و بز

◦ تاسيس واحد پرورش گوسفند داشتی
◦ تاسيس واحد پرواربندی بره
◦ تاسيس واحد بز داشتی
◦ تاسيس واحد هسته‌های خالص نژادی بز

• پرورش طيور
• پرورش ساير دامها

 

مقالات

• پرورش گاو

◦ پرورش گاو شیری

◦ تاثير كيفيت وكميت آب بر توليد گاوهاي شيري
◦ شناسايي عوارض ناشي از مصرف تفاله تازه گوجه فرنگي و شيوه مناسب مصرف آن در تغذيه گاو هاي شيري
◦ آنستروس و استروس در گاوهاي شيري
◦ طرح توجيحي فني ،مالي و اقتصادي پرورش گاوشيري با پنجاه راس
◦ پیشگیری از جابه جایی شیر دان در گاوهای شیری
◦ بیماریهای متابولیکی در گاوهای شیری
◦ لنگش:مساله فقط تغذيه نيست!
◦ نقش تغذیه در راندمان تولید مثل گاو
◦ نکات کاربردی در مدیریت تغذیه ای گاو های شیری
◦ پدیده های نوین ٬ استراتژی های جدید را برای گاو نزدیک زایمان توصیه می کند
◦ اثر طول دوره ی روشنایی روزانه و هورمون رشد (تروپست)بر تولید شیر در گاوها
◦ نکاتی درباره پرورش گوساله های شیری
◦ روشی سریع برای تشخیص ورم پستان
◦ نقش پروفيل اسيدهاي چرب جيره غذايي بر عملكرد باروري گاوهاي شيري
◦ سازه های موثر بر بروز رفتارهای فحلی در گاو
◦ وضعيت توليد مثلي گله
◦ عوامل موثر بر تولید شیر و ترکیبات آن
◦ سیستم های همزمان سازی فحلی در گاوهای شیری
◦ بیماری لنگش
◦ مشکلات تابستانی
◦ بستر فری استالها
◦ مسائلی در مورد تلقیح مصنوعی
◦ چند نکته برای پیشگیری از اسهال
◦ اثر تغذیه بر تولید مثل
◦ چند نکته در مورد فحل یابی
◦ جداول مهم برای واحدهای گاوداری شیری
◦ چند روش ساده برای بررسی سلامت گاوهای تازه زا

◦ پرورش گاو گوشتی

◦ تغذيه گاوهاي پرواري با محتويات بستر طيور گوشتي
◦ مقایسه نتیجه پرواربندی گوساله و گوسفند

◦ مقالات عمومی

◦ علوفه كلزا در تغديه دام
◦ نفخ
◦ آهک
◦ بافرها
◦ کتوز
◦ از کنجاله گلوتن ذرت چه می دانید ؟
◦ نکاتی درباره اوره
◦ آشنائی با کدها در کاتالوگ اسپرم گاوهای نر
◦ تفاله مرکبات
◦ نمکهای آنیونی

• پرورش گوسفند و بز

◦ پرورش گوسفند

◦ نشریه ترویجی پرورش گوسفند قره گل
◦ ضریب هوشی گوسفندان
◦ نحوه اثر گذاری فلاشینگ در گوسفند
◦ خوراک دهی گله میش
◦ اصول تغذیه قوچهای مولد
◦ خوراکهای مکمل برای گوسفند

◦ پرورش بز

◦ نشریه ترویجی پرورش بز کرکی جنوب خراسان

◦ مقالات عمومی

◦ بهترین ترکیب سنی و جنسی در گله های گوسفند وبز

• پرورش شتر

◦ نشریه ترویجی پرورش شتر

• پرورش طيور

◦ پرورش مرغ تخمگذار

◦ بوی ماهی در تخم مرغهای قهوه ای
◦ وجود لكه خون در زرده تخم مرغ
◦ انرژي مورد نياز در مرغ تخمگذار تجاري و تاثير آن بر عملکرد
◦ علل قطع تخم گذاری در طیور
◦ تنظيم اندازه تخم مرغ در هواي گرم
◦ جيره بندي آب آشاميدني مرغهاي تخمگذار در قفس
◦ کيفيت پوسته تخم مرغ از طريق اعمال مديريت تغذيه
◦ استفاده از درجه حرارت سالن جهت بهبود برنامه تولک بردن
◦ دمای آب مصرفی مرغ تخمگذار
◦ مشکلات تولید تخم مرغ

◦ پرورش مرغ گوشتی

◦ بافت دان و عملکرد مرغ گوشتی
◦ مروري بر كاربردهاي مواد جانبي حاصل از كارخانجات چرم و سالامبور در تغذيه طيور گوشتي
◦ نياز جوجه هاي گوشتي به نور
◦ تغذيه سنين ابتدايي جوجه گوشتي
◦ آماده‌سازيِ فارم‌هاي گوشتي براي فصل گرما
◦ تاثير طول روز وافزايش آن بر رفاه وعملکرد جوجه هاي گوشتي
◦ ویژگی های یک جوجه خوب
◦ برنامه های محدودیت غذایی برای جوجه های گوشتی
◦ دستكاريهاي تغذيه اي براي افزايش پاسخهاي ايمني در جوجه هاي گوشتي
◦ هضم نشاسته با سرعت كند در تغذیه جوجه های گوشتی
◦ بیماریهائی که سوددهی را کم میکند
◦ مديريت سيستمهاي آبخوري قطره اي در پرورش جوجه هاي گوشتی

◦ مقالات عمومی

◦ پیشرفتهای سالهای اخیر در مواد افزودنی به تغذیه طیور
◦ آنفلانزای فوق حاد طیور
◦ نقش كادميوم در طيور
◦ نقش مس در طيور
◦ بررسي علل بالا بودن ضريب تبديل غذايي در مرغداري هاي ايران نسبت به كشورهاي ديگر
◦ کنترل و جلوگيري از ضايعات دان
◦ تخفيف اثرات استرس گرمايي از راه عادت دادن طيور به گرما
◦ نقش اصلي مديريت در موفقيت پرورش متراکم طيور
◦ تاثير آب آشاميدني خنک در آب وهواي گرم
◦ کاهش استرس گرمايي در طيور در طول ماههاي گرم سال
◦ استفاده از پنکه هاي سقفي براي مخلوط کردن هوا
◦ رابطه تخم مرغ با بيماری های قلبی و عروقی (خلاصه)
◦ همه گیری نوع شدیداً بیماریزای آنفولانزای مرغی در ماکیان و انسانها
◦ نقش ویتامین A,D در تغذیه طیور
◦ تولید و استفاده از جو بدون پوسته در تغذیه طیور
◦ کنجاله سويا و نقش آن در تغذيه طيور
◦ عوامل بروز مرگ و میر در جنین
◦ حفظ کیفیت تخم مرغ از تولید تامصرف
◦ جدول ترکیبات مواد اولیه مرغداری
◦ نحوه معدوم کردن تلفات در مرغداری
◦ ساختمان و تاسیسات در پرورش طیور
◦ بیماریهای متابولیک
◦ پاکسازی مرغداری
◦ اندازه گیری شدت نور
◦ اطلاعات سودمند در مورد واکسیناسیون
◦ جیره نویسی در تغذیه طیور
◦ سبوس برنج فرآوري شده : جايگزيني مناسب براي غلات در جيره هاي طيور

• پرورش شترمرغ

◦ نگاهی به پرورش شترمرغ در ایران
◦ آنجه از شتر مرغ باید بدانیم
◦ شتر مرغ چگونه پرنده ای است؟
◦ جنبه های اقتصادی
◦ عوامل موثر در بالا بردن باروری شتر مرغ

• پرورش زنبورعسل

◦ تولید جیره غذائی جدید
◦ ملاس چغندرقند از مرگ و مير زنبور عسل جلوگيري مي‌كند

• پرورش بوقلمون

◦ آشنايي با دو نوع بوقلمون : برنز آمريكاي شمالي و سفيد هلندي
◦ بهينه كردن عملكرد بوقلمون در تابستان
◦ تاریخچه پرورش بوقلمون
◦ مدیریت
◦ بیماریهای بوقلمون

• مقالات عمومی

◦ كاربردهاي بيوتكنولوژي در ژنتيك و اصلاح دام
◦ ژنتیک وژنتیک مولکولی
◦ آنچه باید در مورد گوشت قرمز بدانیم
◦ مسمومیت نیتراتی در نشخوار کنندگان
◦ مخمر خشک غیر فعال
◦ اصول نمونه برداری از خوراک
◦ اقصادی ترین روش تولید پروتئین در خوراک دام

تاسيس واحد پرواربندی گوساله

تأسيس واحدپرواربندي گوساله

ضوابط صدورپروانه تاسيس واحدهاي پرواربندي گوساله:

1-ظرفيت:

ظرفيت هرواحدپرواربندي جديدالتاسيس،نبايددرهردوره از50راس كمترواز1000راس بيشترباشد.

تبصره:شركتهاي تعاوني توليدوكشت وصنعتهاي واجدشرايط مي توانند،متقاضي اخذپروانه تاسيس پرواربندي گوساله، بيش از هزارراس درهردوره باشند.

2-زمين:حداقل زمين موردنيازجهت تاسيس واحدهاي پرواربندي گوساله برحسب ميزاني كه درذيل نقشه هاي منضم به ((نظام))قيد شده است،مشخص مي شود.

زمينهاي ارائه شده جهت كشت نباتات علوفه اي بايد ازانواع زمينهاي آبي باشد وبه ميزاني تعيين گرددكه بتواندحداقل 3/1 كل نيازغذائي موردنيازدام راتامين كند.

3-نقشه وجايگاه:جهت پرواربندي وپرورش گوساله،نقشه هاي تيپ براي ظرفيتهاي 25-100و300راس دراقليمهاي سردسيروگرمسيربه شرح منضم به كتاي طراحي،پيش بيني وترسيم شده است.

مباني محاسباتي نقشه هاي تهيه شده برحسب هرراس گوساله پروارتعيين مي شودومتوسط مساحت زيربناي مفيدموردنيازبه ازاي هرراس گوساله پرواري اصيل دريك دوره،85/4مترمربع مسقف و15/5مترمربع غيرمسقف وبه ازاي هرراس گوساله دورگ وبومي،35/4مترمربع مسقف و5مترمربع غيرمسقف،به شرح زيرمي باشد.

شرح	گوساله اصيل		گوساله دورگ بومي
	مسقف	غيرمسقف	مسقف	غيرمسقف
جايگاه گوساله نر	5/2	4	2	4
خانه گارگري	4/0	--	4/0	--
محل عمليات دامپزشكي	2/0	--	2/0	--
انبارعلوفه	17/1	--	17/1	--
انباركنسانتره	58/0	--	58/0	1
سيلو	--	15/1	--	--
جمع كل(مترمربع)	85/4	15/5	35/4	5

تبصره1:درواحدهاي كمترازيكصدراس،احداث محل عمليات دامپزشكي ضروري نيست ودرظرفيتهاي بالاي 100راس به ازاي هر100راس اضافه(علاوه برآنچه كه دربالااشاره گرديد)،10مترمربع مسقف ودوبرابرآن بهاربنددرنظرگرفته مي شود.

تبصره2:جهت بارگيري وتخليه گوساله بايدسكوي موردنيازپيش بيني شود.

تبصره3:باتوجه به عوامل جوي وشرايط اقليمي درمناطق مختلف كشور،به تشخيص كميسيون صدورپروانه استان،مي توان يه جاي سكوي علوفه (غيرمسقف)ازانبارعلوفه(مسقف)استفاده كرد.

4-فواصل:رعايت فواصل درخصوص تاسيسات پرواربندي گوساله،برطبق جدول فواصل منضم به ((نظام))الزامي است.

تبصره1:تاسيسات موجودي كه جهت صدورپروانه بهره برداري واحدهاي فوق الذكربه كارخواهدرفت،بايدبه تائيدكميسيون صدورپروانه استان رسيده باشدومبناي محاسبه ظرفيت چنين واحدهائي براساس آنچه كه درقسمتهاي ذكرشده است،مي باشد.

تبصره2:گاوداريهاي موجودي كه به علت عدم امكان رعايت فاصله مشمول  دريافت پروانه بهره برداري نوسازي يابهسازي نشوند،مي توانندبرابرضوابط انتقال،پروانه تاسيس دريافت كنند.

تبصره3:تمديدپروانه بهره برداري واحدهاي گاوداري شيري بالاي هزارراس،كه قبلا"پروانه بهره برداري دريافت كرده اند، بلامانع است.

جیره نویسی در تغذیه طیور

 

 

جيره نويسي در تغذيه طيور افزايش توليد را به دنبال دارد . به طور كلي طيور به انداره اي غذا مي خورند كه در اين صورت خوراك دادن به صورت اختياري يا آزاد امري غيرمنطقي نخواهد بود. در مرغداريهاي استان گلستان اصول جيره نويسي طيور از طرف مرغداران كمتر رعايت مي شود و بيشتر به صورت دلخواه و سنتي طيور تغذيه مي شوند . جيره نويسي بايد به نحوي تنظيم شود تا خوراك مصرفي روزانه تمام احتياجات مغزي حيوان را به نحو مطلوب تامين كند . ظرفيت دستگاه گوارش طيورمحدود است و لذا تغييرات مربوط به مقدار خوراك در محدوده ظرفيت دستگاههاي گوارش نوسان پيدا مي كند بنابراين اگر جيره غذايي از نظر انرژي فقير باشد حيوان نمي تواند به حدي غذا مصرف كند كه احتياجات انرژي خود را تامين كند .
هنگامي كه ملاك اصلي جيره را غلظت انرژي قرار دهيم در جيره نويسي عملي سطح انرژي بايد مشخص شده و سپس ساير مواد مغذي را نسبت به سطح انرژي تنظيم كنيم ، به نحوي كه با مقدار خوراك مورد انتظار احتياجات مواد مغذي براي توليد گوشت و تخم مرغ تامين شود . جيره هاي پر انرژي معمولا بازده بيشتري دارند اما از طرفي در حالت خوراك دادن به صورت آزاد ممكن است مقدار خوراك مصرفي از احتياجات انرژي تجاوز كند .لازم به ذكر است از شرايط محيطي پرورش گونه هاي طيور ، احتياجات مغذي براي هر نژاد و نوع توليد از معيارهاي انرژي به منظور پايه گذاري اصولي در احتياجات مغذي طيور مي باشد . از آنجايي كه فراهم آوردن شرايط محيطي مطلوب براي پرورش طيور در اين صنعت امكان پذير و اقتصادي بوده در جيره نويسي طيور و برنامه هاي تغذيه اي طيوربه راحتي مي توان طبق توصيه هاي مخصوص هر نژاد عمل كرد.با افزايش گرماي محيط به ازاي هر درجه سانتيگراد از ناحيه آسايش به بالا مقدار خوراك مصرفي 5/1 درصد كاهش پيدا مي كند . براي جوجه هاي گوشتي ، سرعت رشد و رسيدن به وزن مناسب براي فروش مد نظر بوده كه براي اين امر محدوديت غذايي وجود ندارد و بايد گله را به خوردن غذايي بيشتر تحريك كرد . در تغذيه طيور وقتي صحبت از پروتئين مي شود در واقع احتياجات اسيدهاي آمينه را مي بايست در نظر گرفت ، چون جذب پروتئين از روده به صورت اسيدهاي آمينه صورت مي گيرد. در جيره نويسي طيور ، پروتئين و مقادير اسيدهاي آمينه و نسبت هر يك از آنها به انرژي اهميت زيادي دارد و براي حصول حداكثر بازده جيره نويسي به جاي پروتئين بايد اسيدهاي آمينه را تنظيم كرد . بازدهي جيره هاي غذايي به سطح انرژي ، پروتئين و نسبت انرژي به پروتئين بستگي دارد .

 

از سایت www.ipiran.com

 

http://iranostrich.persianblog.com

فرم اشتراک بولتن تخصصی شتر مرغ:

---

بررسي مشكلات پرورش اقتصادي شترمرغ

Understanding Difficulties of Economic Ostrich Processing
By: Fiona Benson, Blue Mountain International
Daryl Holle, Blue Mountain Feeds, Inc.

مقدمه مخصوص
من مطالعه اين مقاله ارزشمند را به تمامي توليد كنندگان و پرورش دهندگان شترمرغ به عنوان مطلبي ضروري براي آگاهي از اين فن توصيه مي كنم. تا كنون چنین نوشته هوشمندانه و كاملي در زمينه حفظ صنعت پرورش شترمرغ نخوانده بودم.
نویسندگان این مقاله مشکلات موجود پیش روی تولیدکنندگان و فرآیند کنندگان را بخوبی درک کرده اند و راه حل های مناسبی جهت حل مشکلات و پیمودن مسیر موفقیت ارائه داده اند.
(نوشته شده توسط یک خواننده گمنام بولتن)

اين مقاله دستور العمل و راهنماي عملي است كه توليد كنندگان مايل به داشتن و خواندن آن به دفعات مي باشند تا همواره به خاطر داشته باشند كه نيازها و اهدافشان در اين زمينه براي ماه آينده، سال آينده و يا 10 سال بعد چه خواهد بود.
پرورش شترمرغ در كشورهاي زيادي در حال توسعه و رشد مي باشد. به ندرت اتفاق مي افتد كه توليد كنندگان خودشان دور هم جمع شوند و شركت توليدي را تشكيل دهند كه به توليد كنندگان همكارشان در بازاريابي اين پرنده كمك نمايند. درتمامي كشورها مانند آفريقاي جنوبي، اغلب توليد كنندگان از مساله واحدي گله مند هستند و آن تنوع وزن لاشه و متفاوت بودن وزن ماهيچه هاي هر قطعه است. اگر از بعد اقتصادي به اين مشكل نگاه كنيم، مشخص مي شود كه چرا موفقيت دراين صنعت مي تواند مخاطره آميز باشد. همچنين مشكل اساسي در مورد مصرف كنندگان يا خريداران وجود دارد.
آنها اغلب با وزن مورد انتظار توده عضلاني، در هنگامي كه كل لاشه را از توليد كنندگان خريداري مي كنند، مشكل دارند. اين امر به دليل داده ها و اطلاعات ضعيف در مورد وزن ماهيچه ها در صنعت پرورش شترمرغ مي باشد.
تا زماني كه توليد كنندگان و پرورش دهندگان به بررسي اين مشكل نپردازند و آنها را حل نكنند، پرورش و فروش شترمرغ از نظر اقتصادي دچار مشكل خواهد بود. اما چرا اين چنين است؟

عوامل مهم متعددي در فرآيند اقتصادي شترمرغ دخالت دارند.
1. تبديل اين صنعت از يك صنعت پوست ساز به يك صنعت پول ساز
2. بازه گسترده واريانس موجود در وزن و كيفيت عضلات هر قطعه
3. جداول صنعت گوشت اطلاعات ضد و نقيضي را ارائه مي دهند
4. تنوع و گوناگوني در صنعت گوشت
5. تنوع و گوناگوني در ميزان درآمد و عايدي هر قطعه پرنده

از يك صنعت پوست ساز تا يك صنعت پول ساز
اين صنعت مي كوشد تا از يك حالت پوست ساز به حالت صنعتي پولساز درآيد: صنعتي حرفه اي به منظور توليد دامهايي كه گوشتي با كيفيت بالا دارند، آنطور كه مطلوب نظر مصرف كنندگان است. اغلب افراد صاحب نظر در اين مورد توافق دارند كه در صورت حصول پرندگاني با گوشت بيشتر از 40 كيلوگرم، اين صنعت از نظر تجاري براي توليد كنندگان به صرفه خواهد بود. اگر چه سايرين هنوز بر تلاشهاي خود در جهت حفظ همان وضعيت صنعت پوست ساز كه بر پايه پرورش پرندگاني با كيفيت پايين گوشت و همان روشهاي قديمي پرورش مي باشد، اصرار مي ورزند. اين افراد معتقدند كه اين وضعيت باعث حفظ ارزش تجاري پوست مي شود و تنها راه پرورش تجاري شترمرغ مي باشد كه البته اين نظريه عامل پس رفت صنعت شترمرغ مي باشد.

واريانس بزرگ وزن ماهيچه / لاشه – مشكلات فرآيند
فرآیند کنندگان برنامه خاصي بر اساس ميزان آگاهي از تعداد پرندگاني كه به منظور كشتار كنار گذاشته شده اند و يا مي توانند در هر روز كشتار شوند، دارند. دامنه وزن لاشه ها، كل محصول گوشت و نيز وزن ماهيچه هاي هر قطعه از بدترين حالت متوسط 16 كيلوگرم تا ميانگين 50 كيلوگرم گوشت در شترمرغهاي 12 ماهه تغيير مي كند. اين دامنه 34 كيلوگرمي 300% واريانس ازتوليد پايين تا پرندگاني با توليد بالا ايجاد مي كند. گوشت حاصل از پرندگان كوچك جثه عموما در درجه دوم به نسبت گوشت پرندگان بزرگتر قرار دارند.
شكل 1 مربوط به ركوردهايي مي باشد كه بدترين و بهترين و نيز پرندگان متوسط را در طي يك فرآيند 18 ماهه نشان ميدهد. آنچه در نگاه اول از شكل 1 به نظر مي رسد اين است كه براي فرآيند كنندگان خريد و پرداخت هزينه به توليد كنندگان هنگامي كه سيستم پرداخت به ازاي هر قطعه پرنده باشد (يعني تمامي پرندگان قيمت يكساني داشته باشند)، به صرفه نيست.



شکل 1. مقایسات محصول گوشت

اين شكل نشان مي دهد كه حالت مطلوب پرداخت به ازاي محصول گوشت بي استخوان است نه پرداخت به ازاي لاشه و يا پرداخت به ازاي هر قطعه پرنده. وقتي سيستم پرداخت، بر اساس هر قطعه پرنده و يا پرداخت به ازاي لاشه است، تنها برندگان و سود كنندگان اين سيستم ضعيف ترين توليد كنندگان مي باشند كه ضعيف ترين و پايين ترين كيفيت گوشت را توليد مي كنند بنابراين قرار دادن كل اين صنعت در معرض خطر و ريسك به اين شكل از نظر اقتصادي پايدار و هميشگي نخواهد بود.



شکل 2. هزینه های نسبی کشتار به ازای هر کیلو گوشت

اگر كارگاهي روزانه با ظرفيت 100 قطعه پرنده در روز كشتار مي كند، با داشتن اين دامنه متنوع از توليد پايين تا توليد بالا، ممكن است فقط در بدترين حالت 1600 كيلوگرم گوشت براي فروش داشته باشند و يا بر عكس در حالت خوب 5000 كيلوگرم گوشت با همان تعداد پرنده عرضه كنند. حال هزينه هاو تجهيزات مورد نيازاين فرآيند را چگونه مي توان پيش بيني كرد؟ در چنين شرايطي هيچ صنعت فرآيندي نمي تواند موثر و جوابگو باشد.
هزينه هاي فرآيند براي پرندگان بسيار نزديك به يكديگر است اما همانطور كه در شكل 2 ديده مي شود، مقدار واريانس و تنوعي به ميزان 300% در هزينه هاي كشتار به ازاي هر كيلوگرم گوشت وجود دارد كه به دليل تنوع در محصول گوشت مي باشد. اين امر به وضوح نشان مي دهد كه چرا فرآيند كنندگان نمي توانند به طور عادلانه و ثابت هزينه اي را براي خريد هر قطعه پرنده يا لاشه مشخص و تعيين كنند. زماني كه پرداخت بر اساس گوشت بي استخوان مي باشد، مي بايد سيستمي بر اساس كيفيت درجه بندي شده گوشت و با توجه به كل محصول گوشت توليدي برقرار شود تا بتوان مزيت پرورش پرندگان خوب و نيز حذف پرندگان ضعيف و غير اقتصادي را به توليد كنندگان آموخت. اين امر همچنين باعث تضمين داشتن گوشتي با كيفيت بالا كه مطلوب نظر مصرف كنندگان است، مي گردد و بدين ترتيب تقاضا افزايش مي يابد.
جداول صنعت گوشت اطلاعات ضد و نقيضي را نشان مي دهند:
در سال 2000، جامعه بين المللي شتر مرغ (IOA) جدول گوشتي را به منظور كمك در جهت استاندارد كردن نحوه تشخيص و درجه بندي ماهيچه منتشر كرد و همچنين ميانگين وزن ماهيچه را براي راهنمايي كاربران گزارش كرد.
قبل از معرفي اين جداول گوشت IOA، جامعه شترمرغ آمريكا AOA نيز جدول گوشت خودش را كه شامل درجه بندي ماهيچه و نيز دامنه تغييرات وزن ماهيچه بوده منتشر كرده بود.
جدول 1، برخي از تفاوتهاي موجود در جداول اين دو موسسه را بعنوان مثال بيان مي دارد.
شكي نيست كه در صنعت پرورش شترمرغ سردرگمي فاحشي وجود دارد. همه چيز بستگي به اين دارد كه از چه جدولي در هركشور استفاده مي شود و اين امر است كه براي مصرف كنندگان و مشتريان تعيين مي كند كه چه انتظارات و خواسته هايي مي بايد داشته باشند.

جدول 1



اين امر باعث بوجود آمدن مشكلات جدي براي فرآيند كنندگان و نيز مصرف كنندگان كه از اين جداول استفاده مي كنند شده است و بنابراين تاثير منفي بر عملكرد فرآيند كنندگان به دليل تغييرات فراوان اين وزنها خواهد داشت. همانطور كه مشاهده مي شود وزن ماهيچه ها در شكلهاي 3 و 4 دو برابر آن چيزي است كه در اغلب موارد بين بدترين و بهترين حالت وجوددارد. بنابراين بدست آوردن ميانگين ها در اين جدول و بدين صورت بيانگر ميزان تنوع و پراكندگي و نيز بوجود آمدن مشكلات بعدي خواهد شد. به منظور تاييد اين واقعيت كه جداول گوشت IOA باعث گمراهي مشتريان ودر نتيجه اين صنعت مي گردد. Blue Mountain داده هاي حاصل از كشتار را در آمريكا كه از مزارع بزرگي كه در آنها پرندگان با جيره های صحيح تغذيه مي شوند و بهترين كيفيت گوشت ممكنه را داشتند، منتشر كرد.




Figure 3: Comparative Weights Individual Filet Muscles Muscle names as per US Meat Chart

اين مزارع از روش" صنعت جديد شترمرغ" كه Bluo M. توصيه كرده بود و توليد گوشت با هزينه هاي موثر را در بر مي گرفت، استفاده مي كردند. داده هاي B.M حكايتي غير از آنچه جداول IOA ارائه مي دهند، در بر دارد. جدول 2 به وضوح نشان مي دهد كه پرندگاني كه با جيره صحيح تغذيه مي شوند، به طور معني داري عملكرد بهتر از نظر وزن ماهيچه نسبت به جداول بين المللي گوشت IOA دارند. پرندگاني كه دراين مورد گزارش شدند، از نظر ژنتيكي برتري خاصي نداشتند، پرندگاني معمولي كه توسط توليد كنندگاني متفاوت و متعددي تحت رژيم غذايي خوبي رشد يافته بودند.
همچنين شايان ذكر است كه اوزان ماهيچه جدول 2 مربوط به گوشت شترمرغهايي مي شود كه همگي تحت عنوان درجه يك طبقه بندي شده بودند، با گوشتي قرمز و روشن با درجه لطافت و مطابق بانيازهاي مصرف كنندگان.
جدول 2




جدول 2 همچنين مي خواهد اين امر را تاييد كند كه داده هاي مورد استفاده براي تعيين ميانگين وزنهاي ماهيچه ها در جداول IOA كه در جدول 1 نشان داده شده اند مي بايست حاصل از پرندگاني با تغذيه ضعيف و يا مشكلات ژنتيكي تهيه شده باشند Bluo Mountain اطلاعاتي كافي از وزنهاي گوشت در اختيار داشت. به نظر ما اوزان گوشتي كه در جداول IOA نشان داده شده اند اوزاني هستند كه مشخص مي كنند از نظر اقتصادي براي توليد كننده به صرفه نيست تا به اين صنعت بپردازد.

مثالهايي از تنوع و پراكندگي بيش از حد اوزان ماهيچه
کشتارگاهSoartland در افريقاي جنوبي مثالهايي عملي درزمينه همين مشكل گردآوري كرده است:
1- سوپر ماركت بزرگي در اروپا وجود داردكه فيله صدفي را براي استيكي به وزن200 گرم استفاده مي كند دريك گروه 92 تايي از پرندگان حتي يكي از فيله هاي صدفي بدست آمده هم حد اقل وزن مورد نظر را نداشتند و همگي بسيار كوچك بودند. بنابراين اين غذا به علت عدم توانايي درتهيه آن از صورت حذف شد. دراين مثال پرندگان حتي از حد اقل تغذيه لازم نيز بهره مند نبوده اند و حتي حداقلهاي ذكر شده در جداول گوشت IOA را هم نداشتند.

2- مشتري دراين مثال به دنبال استيكي با حد اقل 200 گرم وزن بوده است. حد اقل وزن فيله مورد استفاده در شكل 3، 275 گرم بوده و حداكثر آن 680 gr. ما فيله هايي با وزن 1000 گرم را ديده ايم كه حاصل از پرندگاني بوده اند كه به خوبي تغذيه شده اند. اين پرندگان مي توانند 5 استيك 200 گرمي براي مشتريان توليد كنند.

3- مشتري ديگري از گوشت گرد (Oslo 3S) استفاده مي كرد كه به او امكان مي داد زرد پي را كه در اين ماهيچه وجود دارد را جدا كند. اين مشتري انتظار دارد هر نيمه حداقل وزن 500 گرم را داشته باشند. هر قطعه اي كوچكتر از اين وزن نمي تواند نظر اين مشتري را تامين كند. هر چه ماهيچه بزرگتر باشد اين مشتري راضي تر خواهد بود. اغلب گزارش مي شده كه مقادير موجود نمي توانند اين حد اقل را داشته باشند كه اين هم به علت جيره بوده است. اين موضوع باعث تخريب صنعتي است كه مايل به رشد آن هستيم.

4- مانند آنچه درشكل 4 نشان داده شده است، قسمت گوشت گرد با حداقل 6/1 kg و حداكثر 2/2 kg هيچ ارزشي براي ما ندارد و اين مقدار 2 برابر مقداري است كه در جدول IOA به آن اشاره شده است.



شكل 4: اوزان نسبي ماهيچه هاي استيكي نامهاي ماهيچه ها بر اساس جدول گوشت ايالات متحده مي باشد.

تنوع در كيفيت گوشت
عظله Os1060، براي آناني كه جدول گوشت را ندارند، ماهيچه اي است كه داخل و بيرون لاشه نقش دارد. درشكل 3، به آن Tenderion گفته شده است. در پرنده اي با كيفيت خوب، اين ماهيچه كامل است و يكي از بهترين عضلات درپرندگان است. برخي از فرآيندكنندگان هيچگاه متوجه وجود آن نشده اند. درپرندگاني كه به خوبي تغذيه شده اند نمي توان از نظر لطافت از يك سر عضله تا انتهاي ديگر تفاوتي قائل شد. فيبرها در كل ماهيچه به يك صورت مي باشند و همه برشها همانند هم مي باشند. در پرندگاني كه تغذيه ضعيفي دارند يك انتهاي اين عضله ضمخت است و حتي با چاقو به سختي بريده مي شود.
جداول بين اللمللي IOA اين ماهيچه را به عنوان معياري براي نشان دادن كيفيت فيله و استيك در نظر مي گيرند. در صورت كيفيت پايين اين عضله، كاهش و افت چشمگيري در كيفيت بروز خواهد كرد. ابعاد اقتصادي و مالي اين قضيه به چه صورت است؟
تفاوتهاي موجوددر اوزان عضله شماره os1060 كه به آن Tenderion گفته مي شود و در شكل 3 به آن اشاره شده است، نشان مي دهد كه كمترين وزن به ميزان 815 گرم و بهترين وزن مقدار 1760 گرم را نشان مي دهد. در صورت توجه به جدول گوشت IOA ميبينيم كل وزن 500 گرمي به دو بخش متمايز تقسيم شده است: os1060f (فيله) و os1060s (استيك). اين پرندگان با توليد پايين فقط ميتوانند 50% قيمت os1060 را بدست آورند(در صورت تقسيم شدن به اين دو بخش).فهمیدن عواقب مالي اين قضيه نياز به اطلاعات رياضي خاصي ندارد.
يك فرآیند کننده اروپايي به من اطلاع داد كه كيفيت فيله در پرندگاني كه به عنوان استيك فروخته مي شوند بسيار پايين است و ترجيح داده مي شود كه هيچگاه آنها را به عنوان گوشت استيك به فروش نرسانند.
عامل مهم و قابل توجه ديگر در هنگام بازديد ازكارخانه هاي فرآيند گوشت، مقدار گوشت با رنگ روشن است كه مي بايد از ماهيچه فيله با كيفيت بالا بدست آيد. اين موضوع دو كاربرد و نكته هزينه اي و مالي دارد: كاهش كيفيت به علت كاهش وزن برشهاي ارزشمند بعلاوه زمان مورد نياز براي فرآيند بايد مورد توجه قرار گيرد. در پايان، عدم گسترش رشدخوب ماهيچه و تحليل آن كه به علت رژيم غذايي ضعيف پرندگان اتفاق مي افتد، باعث پراكندگي وتنوع رنگ گوشت از گله اي به گله ديگر مي شود كه اين موضوع بر طعم و بافت گوشت نيز اثر مي گذارد. در پرندگاني كه به خوبي تغذيه شده اند، عضلات انفرادي و نيز مجموعه عضلات از نظر رنگ يكنواخت مي باشند. اما در صورت جداسازي آنها از يكديگر، آنتي اكسيدانهاي موجود در گوشت وارد عمل مي شوند و رنگهاي روشن قرمز را مي سازند.

تنوع در ميزان درآمد به ازاي هر پرنده



Figure 4: Comparative Weights Individual Steak Muscles Muscle names as per US Meat Chart

متخصصين تغذيه به كشاورزان مي گويند كه پرندگان را مي توان در سن 9 ماهگي كشتار كرد، اما پوست هنوز در اين سن به بلوغ و تكامل نرسيده و كيفيت لازمه را ندارد.
اين توصيه به وفور شنيده مي شود و به نظر مي رسد توسط افرادي كه هيچ گاه از تغذيه دام ندارند گفته مي شود. بنابراين چرا هنوز به گفتن چنين عباراتي اقدام مي شود؟




افرادي كه چنين توصيه اي مي كنند احتمالا هيچ گاه شانس اين را نداشته اند كه پوست حاصل از پرندگاني را كه خوب تغذيه شده اند ببينند. همچنين چنين فرض مي كنند كه 95 كيلوگرمي، همان وزن مطلوب براي كشتار است. در مورد بازده گوشت حاصل از يك پرنده با توليد كنندگان صحبت شد و گفته شد كه فقط 25% كل درآمد يك پرنده مربوط به گوشت او مي شود. اين در صورتي است كه پرندگان خوب تغذيه نشده باشند و خوب رشد نكرده باشند. در صورتي اقتصاد اين فن تغيير خواهد كرد كه وزن پرنده در هنگام كشتار به دو برابر فعلي افزايش يابد و كشتار تا سن 12 ماهگي به تعويق افتد.
برخي از متخصصين تغذيه به كشاورزان مي گويند كه در پرندگاني كه بيش از 9 ماه نگهداري شوند، فقط چربي افزوده مي شود. اين گفته صحيح نيست. اگر تغذيه خوب انجام شود روند افزايش عضله تا 12 و 14 ماهگي ادامه خواهد يافت.
شكلهاي 5 و 6 مربوط به سال 2001 می شوند و بهاي فعلي گوشت را كه توسط كشتارگاههاي آفريقاي جنوبي پرداخت مي شود در نظر مي گيرند و نيز با در نظر گرفتن ميانگين 1000 R براي هر پوست (معادل 125 دلار آمريكا). اين سوال مطرح مي شود كه چند كشاورز كه خودشان پوستهاي خودشان را به فروش نمي رسانند، عملا به اين ميانگين وزن كشتار دست مي يابند؟
اغلب كشاورزان هيچ درآمد حاصل از فروش پر را نمي بينند. زيرا پرها را نمي چيند تا به پرندگان استرس وارد نشود، بنابراين در اين مورد، درآمد حاصل از پرها در نظر گرفته نشده است همانطور كه در شكل 5 و 6 ديده مي شود حتي پرندهاي سبك وزن نيز درآمد حاصل از گوشتشان 36% كل درآمد بوده است و درمورد پرندگان با كيفيت بالا، اين ميزان به 52% هم مي رسد.
شكلهاي 7 و 8 بر مبناي 105 دلار آمريكا به ازاي پوست براي هر دو (درآمد پايين و بالا) بوده است به من گفته شد كه پرندگان كشتار شده سبك وزن پوستهايي را توليد مي كنند كه عموما قيمت آنها با تخفيف بالايي مطرح مي شود كه بسيار كمتر از قيمت واقعي آنهاست زيرا كيفيت مناسب را ندارند. مي توان به راحتي مشاهده كرد كه درآمد گوشت به تنهايي چقدر قابل توجه است وسهم بزرگي از كل درآمد پرندگان را تشكيل مي دهد. حتي در مواردي كه قيمت پوستها پايين باشد. 12 ماه گذشته شاهد تغييرات قابل ملاحظه اي در ارزش پول آفريقاي جنوبي در مورد گوشت بوده ايم. اين امر بطور قابل ملاحظه اي درصدارزش درآمد گوشت را تغيير داده است.




بعنوان يك نكته جانبي مهم است بدانيم كه كل درآمدحاصل از يك پرنده (پوست و گوشت)، 10% در مقايسه با شكل 5 در شكل 7 بهتراست. اگر چه كل درآمد حاصل از يك پرنده تقريبا 60% در شكل 8 بهتراز شكل 6 بوده است. آنچه نتيجه مي گيريم اين است كه درآمد گوشت سهم مهمي از كل درآمد پرنده را در بر مي گيرد. سعي در كنترل قيمت پوست راه حل پايدار نگهداشتن اين صنعت نيست. راه حل توليد پرنده هايي با كيفيت بالاست كه گوشت و پوستي با كيفيت بالا توليد مي كنند.

بدست آوردن پرندگاني با كيفيت بالاي گوشت

مطالب گفته شده دلالت بر ضرورت توليد پرندگاني با كيفيت بالا براي ورود به پروسه مي باشد.
حصول اين مطلب نيازمند زمان است تا در اولين مرحله مشكل را تشخيص بدهيم، دلايل را بشناسيم و سپس برنامه هاي لازم تنظیم شوند تا بتوان شرايطي را كه منجر به بروز مشكلات مي شود مشخص كرد.
برنامه تغذيه اي صحيح پرندگان كشتاري براي رسيدن به توليد مطلوب گوشت خوب ضروري مي باشد. اطلاعات منتشر شده اندكي كه در گذشته وجودداشتند بر اساس جيره هايي بودند كه به منظور نگهداري پرندگان تنظيم شده بودند نه بهبود وضعيت پرنده و افزايش نرخ تبديل غذا به عضله. متخصصين تغذيه و جيره نويسهاي متبحر خاطر نشان مي كنند. " فرمولهاي غذايي جيره مي بايد طوري تنظيم گردند كه از بوجود آمدن چربي در پرندگان جلوگيري گردد " ، چربي محوطه شكمي هيچگونه كاربردي ندارد و هزينه صرف شده براي آن باعث ضرر مي گردد. مقدارمشخصي از چربي توليدي همواره براي داشتن پرندگاني سالم با عضلاتي به خوبي توسعه يافته ضروري مي باشد. امروزه اغلب برنامه هاي تغذيه اي شترمرغ به منظور توليد گوشت خوب و رشد كافي عضله اي طراحي نمي شوند. بلكه آنها به منظور نگهداري پرنده تا زمان مناسب براي كشتار يعني سن 14 ماهگي با وزني اندك به ميزان 95 كيلوگرم مي باشند كه فقط نظر بازار پر و پوست را تامين مي كنند. نظريه تحصيل فقط پوست و پر از شترمرغ و مد نظر قرار دادن گوشت به عنوان يك ماده توليدي جانبي، كوته انديشانه است و منجر به توليد پرنده اي غير اقتصادي مي گردد. گوشت با كيفيت بالاي شترمرغ بخش مهمي از كل درآمد آنرا تشكيل مي دهد.

نتيجه گيري

پرورش پرنده اي با گوشت خوب نيازمند داشتن برنامه تغذيه اي صحيح همراه با مديريت تغذيه اي خوب و براساس استانداردهاي توليد مي باشد. برنامه مديريتي مزرعه اي كه شامل سيستم كارآي ركوردگيري و نيز به كارگيري بهبود ژنتيكي مي باشد. روش انجام اين امر توسط Blue Montain طرح ريزي شده است و آنان منتظر ديدن نتايج اوليه اين برنامه توليدي خوب مي باشند. چند سال طول مي كشد تا نتايج پايدار حاصل از اين برنامه را بتوان ديد اما تا زماني كه به اين سطح توليد برسيم مشكلات مطرح شده در اين مقاله را نمي توان مشخص كرد و در جهت حل آن كوشيد. همكاري و استفاده از اطلاعات موجود، باعث خواهد شد اين مشكلات غير اقتصادي تبديل به توليد سودمندي براي هر توليد كننده گردد.

مطالب جالب

جیره های  طیور گوشتی  

مواد غذايي	جيره پيش دان (Starter)		جيره رشد دان (Grower)		جيره پس دان (Finisher)
	جيره  (A1) (kg)	جيره (B1) (kg)	جيره (A2) (kg)	جيره  (B2) (kg)	جيره (A3) (kg)	جيره  (B3) (kg)
ذرت	7/383	9/358	190	2/276	40	3/227
گندم	200	300	300	450	350	550
جو	150	-	250	-	350	-
كنجاله سويا  (44%)	190	2/176	6/173	1/110	5/163	2/50
كنسانتره10% گوشتي(45%)	-	100	-	100	-	100
كنجاله تخم پنبه (31%)	-	50	-	50	-	60
پودر ماهي  (64%)	40	-	40	-	40	-
روغن گياهي	7	-	17	-	27	-
دي كلسيم فسفات	10	-	10	-	10	-
گريندازيم	5/0	-	5/0	-	5/0	-
نمك	6/2	-	6/2	-	6/2	-
صدف	10	9/14	10	8/13	10	5/12
متيونين	2/1	-	3/1	-	4/1	-
مكمل ويتامينه	5/2	-	5/2	-	5/2	-
مكمل مينراله	5/2	-	5/2	-	5/2	-
مجموع	1000	1000	1000	1000	1000	1000

        دانستنیهايي در خصوص ارزش غذايي و سلامتي تخم مرغ

تهيه و تدوين از: مهندس علي نوبخت
عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي - واحد مراغه

انواع درجه بندي تخم مرغ
تخم مرغ ها بر اساس کيفيت و خصوصيات ظاهري خود( که ربطي به ارزش تغذيه اي و سالم بودن آنها ندارد)، به گروههاي مختلفي تقسيم مي شوند:
الف) تخم مرغ هاي درجه AA: اين تخم مرغها داراي سفيده محکم و ضخيم و بزرگي بوده ، زرده در آنها گرد و در وسط سفيده قرار داشته و پوسته آنها تميز و بدون شکستگي مي باشد.
ب) تخم مرغ هاي درجه A :سفيده در اين گروه از تخم مرغ ها از استحکام کافي برخوردار نبوده و برخي از تخم مرغ هائيکه در مغازه ها فروخته مي شود، از اين گروه هستند.
ج)تخم مرغ هاي درجهB : اين گروه از تخم مرغ ها داراي سفيده نازک و زرده عريضي مي باشند.پوسته شکستگي نداشته ، ولي ممکن است، اندکي رنگ پريدگي از خود نشان دهد.

چرا بعضي از تخم مرغ ها در روي آب شناور مي‌مانند؟
تخم مرغ هاي کهنه ، بعلت بزرگ شدن اطاقک هوايي شان در روي آب شناور مي مانند(اطاقک هوايي، بعد از گذاشته شدن تخم مرغ ،و سرد شدن آن تشکيل مي گردد و با کهنه شدن تخم مرغ ، هوا بداخل اين اطاقک وارد شده و اندازه آنرا بزرگ مي کند). جهت مطمئن شدن از آلوده نشدن تخم مرغها با عوامل قارچي ، تخم مرغ را در يک کاسه تميز بشکنيد، که در صورت آلوده شدن داراي بوهاي بدي بوده و ظاهر مطلوب نخواهند داشت).

چرا پوست کندن تخم مرغهاي زياد پخته شده مشکل است؟
پوست کندن تخم مرغهاي تازه پخته شده مشکل است،براي اينکه ، تخم مرغهاي آب پز براحتي پوست کنده شوند، از آنهايي استفاده کنيد، که حداقل يک هفته از گذاشته شدن آنها سپري شده باشد.

مدت زمان نگهداري تخم مرغ هاي خام
براي حفظ کيفيت و سلامتي تخم مرغها ، آنها بايد در يخچال نگهداري بشوند، تخم مرغهاي خام (در صورت صحيح کار کردن و تنظيم درجه حرارت آن متناسب با تغيير درجه حرارت محيط) مي توانند، بمدت زمان 4 تا 5 هفته بدون اينکه کيفيت خود را از دست بدهند ، در يخچال نگهداري شوند.تخم مرغ هاي آب پز را مي شود، بمدت يک هفته در يخچال نگهداري کرد.
علت قارچ زدگي سريع تخم مرغ هاي آب پز نسبت به تخم مرغ هاي خام تخم مرغ خام داراي لايه ژلاتيني بنام کوتيکول در روي پوسته است(اين لايه موقع گذاشته شدن تخم مرغ ، در مجراي تخمدان به روي آن ترشح مي شود) که کل منافذ پوسته را پوشانده و از تبادلات بين داخل تخم مرغ با خارج جلو گيري مي کند، درطي بسته بندي تخم مرغ ها ، براي محافظت بهترشان ، به روي آنها روغن هاي معدني پاشيده مي شود، که اين روغن ها جاي کوتيکول را گرفته و در موقع شستشو و پختن ، اين لايه روغني براحتي از بين رفته و تخم مرغ در معرض آلودگي قرار مي گيرد.

چه نوع و چه مقدار مواد مغذي تخم مرغ در زرده اش ميباشد؟
تمامي چربي،کلسترول و حدود نصف پروتئين تمامي ويتامين هاي A,D,E و روي بيشترين مقدار فسفر،منگنز،آهن، مس ،يد و کلسيم حدود 60 کا لري از انرژي (در يک تخم مرغ بزرگ).

سفيده تخم مرغ داراي چه نوع و چه مقدار مواد مغذي مي باشد؟
سفيده حدود 75% وزن مايع تخم مرغ را تشکيل مي دهد. مقدار بيشتر پروتئين ، نياسين، ريبو فلاووين، منيزيم، پتاسيم ، سديم و گوگرد در سفيده قرار دارد.
شالاز که زرده را در وسط تخم مرغ نگهداشته و وجود شالاز قوي نشان دهنده تازه گي تخم مرغ است ، در سفيده قرار دارد.

آيا امکان مصرف تخم مرغ هاي پوسته شکسته وجود دارد؟
پوسته تخم مرغ ، آنرا در مقابل شرايط نامساعد محيطي و نيز آلودگي ها محافظت مي کند، لذا اگر تخم مرغ شکسته شود، اين سد دفاعي از بين مي رود، و امکان آلوده شدن آن ، هم توسط عوامل خارجي و هم آلودگي هايي که در روي خود پوسته هست ، وجود دارد، لذا از خريد و مصرف تخم مرغ هاي پوسته شکسته ، خوداردي کنيد، مواردي پيش مي آيد که تخم مرغ در منزل ، و در حين جابجايي و آماده کردن آن مي شکند، که در اين صورت بايد آنها را حداکثر در دو روز آينده مصرف کنيد.

در خصوص وجود رنگهاي مختلف در تخم مرغ چه مي‌دانيد؟
رنگ قرمز:وجود قطرات خون در زرده ، دليل پاره شدن رگهاي خوني و ريزش خون آنها در روي زرده مي باشد، وجود اين لکه هاي خوني دليل تازه گي تخم مرغها مي باشد، که با گذشت زمان ، آنها ذايل مي شوند.
رنگ سبز:وجود دواير سبز رنگ در زرده دليل پخت زياد آن مي باشد، که در اثر حرارت دادن طولاني مدت ، سرد نکردن سريع و يا شستشو و عمل آوري با آب حاوي املاح آهن و استفاده از کنجاله پنبه دانه حاوي ماده سمي گوسيپول، کمپلکس هاي حاوي آهن و گوگرد تشکيل مي شوند، وجود اين نوع لکه هاي رنگي در تخم مرغ ، در سلامتي آن تاثير سويي ندارد و مي شود، با خيال راحت ، آنها را مصرف نمود.
رنگ پوسته (سفيد و يا قهوه اي) :رنگ پوسته بستگي به نژاد مرغها دارد، مرغهاي داراي رنگ پر و لاله گوش قرمز ، تخم مرغهاي با پوسته قهوه اي و مرغهاي داراي رنگ پرو لاله گوش سفيد ، تخم مرغهاي با رنگ پوسته سفيد مي گذارند.
رنگ سفيده:وجود کدورت در سفيده ، دليل توليد و تجمع گاز دي اکسيد کربن مي باشد، اين گاز در تخم مرغ هاي تازه به مقدار زياد توليد مي شود و با گذشت زمان ، دي اکسيد کربن توليدي از طريق منافذ هوايي موجود در پوسته خارج شده و مقدار کدري رنگ سفيده کم مي شود.
وجود رنگ هاي صورتي و سبز-آبي در سفيده خام تخم مرغ نشان دهنده احتمال آلودگي آن با بعضي از باکتريها نظير گونه هاي پزودوموناس دارد، که در اين صورت توصيه مي شود، از مصرف اين نوع از تخم مرغ ها اجتناب نمود.
رنگ زرده:رنگ زرده بستگي به نوع جيره غذايي مورد استفاده مرغها دارد.استفاده از اقلام غذايي حا وي رنگدانه گزانتوفيل ، باعث بوجود آمدن رنگ زرد تيره در آن مي گردد.

خريد و نگهداري سالم تخم مرغ ها
 از خريد تخم مرغهاي کثيف، پوسته شکسته و کهنه خود داري کنيد. آندسته از تخم مرغ ها را بخريد که در يخچال نگهداري مي شوند. تخم مرغها بايد در کارتن و بسته بندي شده و داراي تاريخ توليد و انقضاء مصرف باشند. حمل و جابجايي تخم مرغ ها را با احتياط انجام دهيد تا پوسته آنها نشکند، عوامل بيماريزا براحتي مي توانند از طريق شکستگي هاي موجود در پوسته به داخل آن وارد شده و موجب آلودگي آن گردند. تخم مرغ ها را از معرض عوامل آلوده کننده دور نگهداريد.  اگر تخم مرغ هاي تازه را از مرغداريها مي خريد، بايد آنها را در اولين فرصت درسردترين قسمت يخچال (نه فريزر) قرار داده و از نگهداري آنها در درب يخچال خوداري کنيد.کيفيت و سلامتي تخم مرغها در درجه حرارتهاي بالا سريعاً افت مي کند. قبل از تماس با تخم مرغ ها دست هايتان را با آب گرم و صابون بشوئيد. در موقع درست کردن غذا، تنها آن تعداد از تخم مرغ ها را از يخچال خارج کنيد، که به آنها نياز داريد. بيشتر از دو ساعت تخم مرغها در بيرون از يخچال نگهداري نکنيد. تخم مرغها را بصورت کاملاً پخته و بلافاصله بعد از پخت مصرف کنيد. پختن تخم مرغها را تا حدي ادامه دهيد، که سفيده بطور کامل سفت شده و زرده نيز به مرحله سفت شدن رسيده باشد، ولي سفت نشود. در موقع درست کردن املت، تخم مرغ ها را تا حدي بپزئيد، که هيچ مايعي از آن باقي نماند. در موقع درست کردن نيمرو، بايد هر دو طرف آن پخته شده و يا پختن آن در ظرف سر بسته صورت گيرد.

سالمونلا
سالمونلا ها عبارت از باکتريهايي هستند، که عموماً در بدن حيوانات ، مخصوصاً پرندگان و خزندگان يافت مي شوند. تخم مرغ ها هم مي توانند، حاوي باکتري مزبور چه در محتويات داخلي( مخصوصاً در زرده) و چه در روي پوسته خود باشند. در انسان مصرف اين چنين تخم مرغهاي مي تواند باعث ايجاد بيماري سالمونلوزدر 12 تا 72 ساعت بعد از مصرف گردد.که از علائم اين بيماري مي توان به سردرد،تب ، اسهال و استفراغ اشاره کرد. مدت زمان اين بيماري بستگي به بنيه بدني فرد و نيز تعداد باکتريهاي آلوده کننده دارد، معمولاً دوره اين بيماري 7 روز است ، ولي در پاره اي موارد بدرازا کشيده و موجب مرگ نيز مي گردد.که اگر علاماتي که اشاره شد ، ديديد، به پزشک مراجعه کنيد.
از مصرف تخم مرغ خام جداً خود داري نمائيد، اما علي رغم ، رعايت همه موارد توصيه شده ، باز تعدادي از افراد به اين عارضه مبتلا مي شوند، که عمدتاً مربوط به تفاوت هاي موجود در مقاومت هاي بدني افراد متفاوت دارد،بچه ها ، زنان حامله و افرادي که به مدت زمانهاي طولاني ازآنتي بيو تيک ها استفاده مي کنند، در معرض ابتلا به اين عارضه قرار دارند.براي جلو گيري از ابتلا به اين عارضه رعايت تدابير زير ضروري مي تواند مفيد باشد:
 تخم مرغ و فرآورده هاي آن را قبل از مصرف بطور کامل بپزئيد.
بعد از تماس دست و وسائل آشپزخانه با تخم و ساير فرآورده هاي خام دامي آنها با استفاده از شوينده هاي مناسب بشوئيد.
 بعد از حمل و نقل و تماس با حيوانات ، دست هاي خود را بطريق بالا بشوئيد.

 

چگونه بر گاز آمونياك سالنهاي مرغداري غلبه كنيم ؟

تهيه و تنظيم :  دكتر اسماعيل رهدار

 

 

گازهاي مختلفي در طول دوره پرورش در سالنهاي مرغداري يافت مي شوند . اكثر آنها در غلظتهاي بالاتر از حد مجاز باعث ايجاد ضايعات و در موارد حاد باعث تلفات مي گردند . وليكن در عمل قسمت اعظم مشكلات مرغداريها در رابطه با گاز آمونياك مي باشد.

 

غلظت گاز آمونياك

بالا رفتن تراكم گاز آمونياك در سالنهاي مرغداري باعث حالت تهوع و سوزش چشم كارگران مرغداري گشته و طيور را نيز آسيب رسان مي نمايد . ميزان اين گاز برحسب قسمت در ميليون              [1]ppm) )سنجيده مي شود . بطور معمول ميزان ppm15 باعث ناراحتي انسان مي شود و حداكثر غلظت مجاز براي مدت 8 ساعت ppm50 تعيين گرديده است .

 

و اما در مورد طيور ؛ غلظت زياد و مداوم گاز آمونياك باعث كاهش فعاليت دستگاه تنفسي طيور ميشود . در مورد طيور تخمگذار ميزان ppm30 برروي توليد تخم مرغ و وضعيت عمومي طيورآسيب رساني محدودي اعمال مي كند ولي ميزان ppm50 صدمات جدي بخصوص برروي رشد ايجاد مي نمايد .

طيور مي توانند غلظتهاي بالاتر و تا بعضي مواقع به طور محدود تا حد ppm100 را تحمل نمايند كه در اين حد تاولهايي روي سينه بروز كرده و مصرف آب نيز بالا ميرود . اين گاز در غلظت ppm150 باعث كراتوكنژكتيويت ، تراكئيت و از بين رفتن مژه هاي ناي مي شود.  از اينرو غلظت آمونياك در سالن مرغداري نبايد از حد ppm25 تجاوز كند .

 

و اما چگونه بر گاز آمونياك سالنهاي مرغداري غلبه كنيم ؟

 

از اواسط قرن بيستم تاكنون تركيبات مختلفي با مكانيسم هاي اثر متفاوت در رابطه با كنترل گاز آمونياك در صنعت مرغداري در دنيا مورد استفاده قرار گرفته اند . از ميان اين مواد ، فرمالين و عصاره درخت يوكا[2] با استقبال بيشتري مواجه شد . وليكن از ميان اين دو ماده عصاره درخت يوكا بازدهي بيشتر داشت چرا كه اين ماده داراي خاصيت پيوند با آمونياك مي باشد كه باعث جلوگيري از رها شدن گاز آمونياك از طريق فضولات طيور مي شود. با گذشت سالها تركيبات جديدتري جايگزين موارد فوق شدند . اين مواد علاوه برطيف عمل وسيع ، كاملاً بي ضرر نيز تشخيص داده شده اند . اين تركيبات كه هم اكنون به طور گسترده اي در صنعت پيشرفته طيور اكثر كشورها مورد استفاده قرار مي گيرند قادرند از فعاليت آنزيم اوره آز [3] جلوگيري نمايند . از آنجا كه منشاء توليد گاز آمونياك درسالنهاي مرغداري، بستر مي باشد ـ كه علت آن نيز تخمير اوره فضولات طيور در بستر است ـ با استفاده از اين تركيبات توليد گاز مذكور در بستر متوقف مي شود .

از جمله اين مواد مي توان به پاد آمونياك اشاره كرد .

پاد آمونياك كه نوعي پودر خنثي كننده گاز آمونياك مي باشد محصول تكنولوژي ايالات متحده امريكا در سال 1999 ميلادي مي باشد .

 

طرز مصرف اين ماده بسيار آسان بوده و به شرح ذيل است :

(1)   سيستم بستر : يك روز قبل از جوجه ريزي به صورت يكنواخت درروي بستر پخش شود (براي كل دوره )

(2)   سيستم قفس : پس از هر نوبت كودكشي در زير قفسها ونيز هر دو هفته يكبار برروي كود پخش شود .

ميزان مصرف اين ماده كه به صورت پودر با مش[4] 20 الي 100 تهيه شده است ، 250-200 گرم     درمتر مربع بستر مي باشد .

به طور مثال براي محاسبه ميزان پاد آمونياك مصرفي در سالني كه داراي عرض 12 متر و طول 90 متر باشد به ترتيب زير عمل مي شود :

 

                               متر مربع   1080=90*12          

كيلوگرم 216 = گرم 216000= 200*1080

                                                    كيلوگرم 270 = گرم 270000= 250*1080

 

بنابراين 270-216 كيلوگرم ميزان مصرف پادآمونياك در سالن فوق مي باشد .

اين ماده در طي دوره پرورش در بستر فعال باقي مانده و باعث جلوگيري از توليد گاز آمونياك و در نتيجه كاهش شديد بيماريهاي تنفسي مي شود . از مزاياي ديگر اين ماده مي توان به موارد ذيل اشاره كرد :

1- كاهش بيماري كوكسيديوز از طريق از بين بردن يا محدود كردن اووسيست هاي كوكسيديوز .

2- كاهش رطوبت بستر

3- جلوگيري از اشاعه بوي زننده كود .

4- كاهش حشرات .

5- غني شدن كود حاصل از فضولات طيور بدينصورت كه كود مرغي را بعنوان يك كود فسفاته كه داراي فسفر غيرمحلول است مطرح مي نمايد و اين از آنجهت قابل اهميت است كه كودهاي فسفاته داراي فسفر محلول در آب هستند و در اثر بارندگي به لايه هاي پائيني رفته و عملا" از دسترس ريشه گياه خارج مي شوند. 

---

1- part per million

2- Yucca

۳- Urease

۴- مش (Mesh ) واحداندازه گيري طول و هر مش حدود 16 ميكرومتر (016/0 ميلي متر ) است .

 

نكات عملي استفاده از آنزيم‌ها در جيره‌هاي طيور گوشتي

 

                                   مهندس محمد تقی مازوجی

 

آنزيم‌ها مواد بيولوژيكي هستند كه غالباً از جنس پروتئين مي‌باشند. آنزيم‌ها در گروه  افزودني‌هاي خوراكي طبقه بندي شده و آنها را مي‌توان به جيره طيور اضافه نمود. حداكثر عملكرد آنزيم‌هاي اضافه شده به جيره غذايي مستلزم توجه به نكات عملي زير مي‌باشد.

 

 1- شركت سازنده آنزيم و تاريخ توليد آن              

انتخاب شركت توليد كننده آنزيم، از لحاظ كيفيت آنزيم توليدي، ميزان فعاليت آنزيمي موجود و خدمات پس از فروش آن از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. توجه به تاريخ توليد آنزيم در هنگام مصرف آن مهم مي‌باشد، زيرا آنزيم‌ها داراي نيمه عمر مشخص مي‌باشند. نيمه عمر فعاليت آنزيم مدت زماني است كه آنزيم به نصف مقدار اوليه خودش تجزيه خواهد شد. هرچه نيمه عمر آنزيم طولاني‌تر باشد، آنزيم توليدي داراي ثبات و پايداري بيشتري است.

 

2- شرايط نگهداري آنزيم

بطور كلي محل نگهداري آنزيم بايد خشك، خنك و بدور از نور خورشيد باشد كه عمل به توصيه شركت سازنده در اين راستا موثر خواهد بود.

 

3- نوع ماده خوراكي و سطح مورد استفاده آن در جيره

توجه به نوع ماده خوراكي موجود در جيره يا اجزاء تشكيل دهنده جيره در انتخاب نوع آنزيم اهميت بسزايي دارد. بطور كلي هنگامي از آنزيم در جيره‌هاي طيور استفاده مي‌كنيم كه در دستگاه گوارش طيور توليد نشود مانند سلولاز و يا مقدار ترشح آن بسيار ناچيز باشد. علت ديگر استفاده از آنزيم، از بين بردن يا كاهش اثر مواد ضدتغذيه‌اي خوراك است. برخي از اقلام خوراكي موجود در جيره غذايي داراي مواد ضد تغذيه‌اي مختلفي هستند. بنابراين بر روي هر نوع ماده ضدتغذيه‌اي موجود در مواد خوراكي، آنزيم خاصي عمل مي‌كند كه پاره‌اي از آنها بطور تجاري ساخته شده‌اند. هنگامي‌كه سطح ماده خوراكي از سطح مجاز مصرف بالاتر رود، در نتيجه مقدار مواد ضدتغذيه‌اي آن نيز در خوراك افزايش مي‌يابد كه در اين زمان استفاده از آنزيم مي‌تواند چاره‌ساز باشد. آنزيم‌هاي توليدي براي انواع مواد خوراكي موجود در جيره متفاوت مي‌باشد. بطور كلي آنزيم‌هاي تجاري به دو دسته اصلي تقسيم مي‌گردند، آنزيم‌هاي منفرد و آنزيم‌هاي چندگانه¹.گ

 

 

 

مديريت بستر در سالنهاي پرورش جوجه هاي گوشتي

ترجمه با اضافات :
مهندس بابك احمدي - مهندس آرش جوانمرد
مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي آذربايجان شرقي

مقدمه:
از اصلي ترين عوامل موثر براي دستيابي به حداكثر توليد اقتصادي، مديريت پارامترهاي محيطي و بخصوص مديريت يستر در سالن پرورش مي باشد. چرا كه وجود بستر مناسب خود حكايت از مناسب بودن شرايط محيطي در سالن دارد. بطور كلي بستر به مخلوطي از فضولات دفعي طيور وكاه و كلش كه در در ابتداي دوره در سالن پرورش پخش شده، اطلاق مي شود. هر دو عامل تهويه و وضعيت حرارتي سالن، از جمله فاكتورهاي بحراني هستند كه دائما بايد توسط پرورش دهندگان كنترل شوند. به عنوان مثال اگر رطوبت سالن به دقت تحت نظارت قرار نگيرد، بستر موجود در سالن خيس شده و سطح لغرنده و چسبناكي را بوجود خواهد گرفت كه اصطلاحا Caked litterناميده مي شود. در چنين وضعيتي، بستر به سادگي از آب اشباع شده و به آب به حالت راكد در سالن مي ايستد. يكي چنين بستر مرطوبي عمدتا در سالنهايي كه از آبخوريهاي فنجاني و قطره اي استفاده مي كنند، دقيقا در نزديكي محل آبخوري به وفور مشاهده مي شود. لذا تعبيه شيارهاي خروج آب در چنين محلهايي از مسائل مهم مديريتي محسوب ميشود. بهر حال اگر رطوبت بستر ، بيش از حد مجاز باشد شيوع بيماريهاي باكتريايي و ايجاد يك محيط غير بهداشتي پيامدي اجتناب ناپذير خواهد بود و چه بسا كه بوي نامطبوع آمونياك در سالن منتشر شده و يا عواقبي مانند تجمع حشرات موذي و وارد شدن جراحتي در نواحي كف پاها و تاولهاي در سينه را به دنبال داشته باشد. نبايد فراموش كرد كه تحت چنين وضعيتي، لاشه حاصل از اين جوجه هايي، بازارپسندي و تقاضاي كمي دارد. يك توصيه كاربردي در اين زمينه اينست كه ميانگين رطوبت بستر، همواره بايد در دامنه 25 الي 35 درصد نگهداشته شود. بستر مناسب و عاري از بيماري را مي توان مجددا در دوره پرورش آتي نيز مورد استفاده قرارداد. بطور كلي فاكتورهاي متعددي در بوجود آوردن يك بستر خيس دخيل مي باشند و با رعايت بعضي اصول و توصيه هاي كاربردي مي توان راهكارهاي مديريتي مناسبي در بستر سالن، پياده كرد.
هدف اين مقاله بررسي جنبه هاي مختلف موجود در اين زمينه و ارائه راهكارهاي مناسب پيشگيري كننده از بروز آنها مي باشد.
مدفوع خيس:
اسهال از جمله مواردي است كه تحت تاثير عدم توازن موادمغذي جيره و يا ابتلا گله به عوامل عفوني ديده مي شود . به عنوان مثال افزايش بيش از حد مجاز مواد معدني مانند پتاسيم و سديم و منيزيم و سولفور يا كلرور همواره باعث افزايش ميزان مصرف آب در سالن و نتيجتاً باعث افزايش دفع فضولات به صورت آبكي مي گردد. بهر حال در صورتي كه پرورش دهنده با خيسي بستر مواجه شود، در اولين فرصت بايد محتواي سديم و پتاسيم(نمك) جيره را اندازه گيري نماييد. نبايد فراموش كرد كه ممكن است با وجود اينكه در بالانس جيره، درصد نمك در حد مجاز باشد، ولي مخلوط كردن جيره به درستي صورت نگيرد. مضاعفاُ اينكه آب مورد مصرف طيور نيز همواره از لحاظ غلظت يونها مهمي همانند ميزان سديم و منيزيم مورد آزمون قرار گيرد.
جيره هاي غذائي كه حاوي چربي نامطلوب يا چربي فاسد باشد، هميشه منجر به دفع مدفوع به صورت آبكي مي شود. همچنين استفاده از تركيبات غذايي مانند گندم و جو و چاودار و كاساوا معمولا موارد مشابهي از خيسي بستر را متعاقب خواهد شد. بهر حال يكي از راهكارهاي موجود براي كنترل خيسي بستر، استفاده و افزودن آنزيمهاي تجاري در جيره هايي است كه برپايه گندم يا جو و چاودار فرموله مي شوند
مواد غذايي كپك زده:
در صورتي كه از اقلام غذايي كپك زده در تغذيه جوجه هاي گوشتي استفاده شود، حضور مايكوتوسينها در چنين جيره اي، مطمئناً منجر به خيسي بستر خواهد گرديد.
مايكو توكسينها از جمله عواملي هستند كه باعث اختلال در عمل سيستم گوارشي مي گردند و قادرند كه صدمات جبران ناپذيري را به سيستم كليوي جوجه هاي مبتلا وارد نمايند. مايكوتوكسينهاي ochratoxin,oosporin,citrinin ازمعروفترين مايكو توكسينهايي هستند كه در بروز عفونتهاي كليوي و اختلال در سيستم كليوي دخيل مي باشند. بروز چنين اختلالاتي باعث افزايش بيش از حد مصرف آب شده و نتيجتاً عواقب بعدي مانند خيسي بستر را به دنبال خواهد داشت.
لذا براي پيشگيري از بروز چنين مواردي، استفاده از اقلام خوراكي تازه در فرمولاسيون جيره هاي طيور و همچنين مديريت نگهداري آنها در سالن توصيه مي گردد. تجهيزات و لوازمي كه با نگهداري و توزين و آسياب مواد خوراكي در ارتباط هستند، بايد به طور مستمر مورد بازبيني و ضدعفوني قرار گيرد. مواد غذائي كپك زده كه گاها در تجهيزات اينچنيني مدتها باقي مي ماند به آساني قادر به آلوده كردن مواد غذايي است كه در تماس با اين تجهيزات هستند بنابراين هر نوع ماده خوراكي كپك زده بايد از تماس با چنين لوازم و تجهيزاتي خارج گردد.

بيماريها:
شيوع بعضي از بيماريها، حاوي علائمي همانند خيسي بستر و مدفوع آبكي مي گردد.
بطور كلي پاتوژنهاي ايجاد كننده چنين بيماريهايي با دو مكانيسم فعاليت مي كنند:
1- اين پاتوژنها ممكن است به طور مستقيم باعث اختلال در عملكرد سيستم گوارشي شوند كه اين حالت علائمي همانند بروز اسهال در گله را به همراه خواهد داشت.
2- دسته ديگري از پاتوژنها به طور غير مستقيم باعث كاهش مصرف خوراك و افزايش مصرف آب شوند و نتيجتاً مدفوع آبكي مي شود.
پاتوژنهائي مانند كوكسيدي ها از طريق مكانيسم اول مستقيما باعث آسيب سيستم گوارشي مي گردند .براي كنترل بيماري كوكسيديوز معمولا از راهكار افزودن تركيبات ضد كوكسيديوز در جيره استفاده مي شونند.
در صورت عدم موفقيت كنترل آلودگيهاي ناشي از كوكسيديوز در كالبد شكافي آثاري همچون نكروز روده ها ديده مي شود و در سالن نيز خيسي بستر غير قابل اجتناب مي باشد از جمله عوامل عفوني باكتريايي ديگر اشريشياكلي spirochaeter وcamphulobacter jejuni هستند كه از عوامل ايجاد كننده مدفوع آبكي هستند. بعلاوه چندين رده از ويروسها مانند رتروويروسها و آدنوويروسها با مكانيزمهاي پيچيدهاي باعث ايجاد اسهال مي شوند. ويروسها عمدتاً مرتبط با عدم جذب مواد مغذي دارند.
كنترل شرايط مديريتي و كاركرد تجهيزات سالن:
خيسي بستر تا حدودي با وضعيت محيطي سالن پرورش (دما و رطوبت) در ارتباط مي باشد و اين دو فاكتور نقش عمده اي در مصرف آب و كيفيت بستر سالن دارد به عنوان مثال اگر دماي سالن در حد بالائي باشد بي ترديد باعث افزايش مصرف آب و نتيجتاًُ خيسي بستر مي گردد. نبود يك سيستم مناسب آبخوري كه آب مناسبي را براي جوجه ها فراهم آورد همواره در ايجاد اين معضل دخالت دارد.
فشار داخل لوله هاي آبخوري بايد توسط صفحات نمايشگر به طور مرتب كنترل شود. سقفهاي سالن پرورش بايد عايقبندي شوند و سيستم تهويه بايد قادر باشد تا مقدار كافي از هوا در داخل سالن جريان يابد.
جنس مواد تشكيل دهنده بستر:
چندين نكته فابل توجه در رابطه با جنس مواد متشكله بستر طيور وجود دارد كه از لحاظ مديريتي نبايد فراموش شود
از جمله اينكه همه مواد متشكله بستر كه در تماس مستقيم با جوجه ها در سالن مي باشد بايد غير سمي و ترجيجاً جاذب رطوبت باشد و باعث آزاد شدن رطوبت از بستر به اتمسفر گردد. چنين موادي بايد به سهولت قابل تهيه و خريداري شوند و قيمت آنها نيز نبايد بيش از حد گران باشند.
خاك اره درجه يك از جمله موادي است كه در بسترهاي سالنهاي پرورش به وفور مشاهده مي شود. بايد دقت كرد كه از ساير مواد همچون پوسته برنج و از ضايعات شهرداري مانند تكه پارچه و تكه هاي مقوا نمي توان به عنوان مواد مناسب براي بستر اوليه استفاده كرد.
بهر حال جنس ماده مورد استفاده در بستر اوليه سالن مي تواند يكي از جنبه هاي مديريتي در جهت پيشگيري خيسي آتي بستر باسد
نتيجه گيري:
نگهداري دما و رطوبت سالن پرورش در سطوح ثابت توصيه شده در هر روز هز اهميت خاصي در سالن پرورش برخوردار است. از جنبه هاي مديريتي موجود در رابطه از پيشگيري خيسي بستر مي تواند به مديريت فرمولاسيون جيره غذايي، كنترل وضعيت بهداشتي گله و اعمال تهويه مناسب در سالن و نهايتا كاربرد تركيبات مناسب در ايجاد بستر اوليه اشاره نمود

Other Refernce:
Butcher,G.D and R.D.Miles.2002.Causes and Prevention of wet litter in brolier houses.Institue of food and Agriculture sceince.University of florida.
http://www.parsbiology.com

اهمیت مدیریت در صنعت مرغداری

نویسنده:  مهندس حسین رازقی

حجم بالای سرمایه گذاری، تعدد فعا لیتها وعوامل تولید، تراکم بالای موجود زنده در واحد سطح ،تامین نیاز های فیزیولوژیکی تک تک پرنده ها، تامین امنیت غذایی جامعه با ارائه محصولات کافی ،سالم ومغذی نهایتا وجود بحران واسترس های گو ناگون باعث شده که مدیریت در این صنعت از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد.

فردریک ونیسلوتیلور یکی از بنیانگذاران علم مدیریت عقیده دارد که برای انجام هر کار همیشه را ه بهتری وجود دارد وبرای پیدا کردن آن را باید اصول مدیریت علمی را بکار برد.

اصول مدیریت علمی

1. تفکیک اجزای مختلف یک فعالیت وتعیین روش انجام دادن هریک از اجزاء کار
2. انتخاب دقیق و آموزش کارکنان وتبعیت از استانداردهای زمان انجام کار
3. ایجاد محیط مناسب به منظور جلب همکاری کارکنان وپیروی آنها ازروش هایی که برنامه ریزی شده است
4. تقسیم مساوی وهماهنگ کار ومشخص نمودن مسئولیت ها

موفقیت یک مدیر علاوه بر رعایت اصول مدیریت به عوامل متعددی بستگی دارد که اهم آنها عبارتند از:
1.تخصیص صحیح منابع محدود مالی ، انسانی، ماشینی به احتیا جات نامحدود موسسه وسازمان مربوطه
2.تنظیم وقت یا مدیریت زمان
3. آشنا بودن به مسائل اقتصادی ، قدرت تشخیص مشکلات ،توانایی گذر از بحران ها
4. با استفاده از ارتباطات قوی و جویا شدن نظرات دیگران وطبقه بندی اطلاعات وتجزیه وتحلیل آنها تصمیم گیری صحیح و به موقع نموده واقدام به اجرا وپذیرش مسئولیت عملیات نماید

لازم به ذکر است اتخاذ تصمیم صحیح در بحران ها به دلیل اینکه احساسات خام به طور عریان نمایان می شود وتمایل یه گرفتن تصمیماتی تند ونسنجیده زیاد بوده، ممکن است دشوار باشد.

مهمترین نکته در مدیریت بحران ، مهار نمودن آن می باشد. در این مقطع از زمان بهتر است با اشتیاق وخوش بینی به طرف مقابل خود راهی بجز مقابله بدهید ودر صورت عقب نشینی منتظر فرصت مقابله بعدی می شود که در هر دو صورت بحران لاینحل می ماند. بیشترین فشار های عصبی وروانی در این مرحله به به مدیر وارد میشود وکارآیایی او را کاهش می دهد. مهمترین فاکتور برای رهایی از این فشار واسترس خود  آ گاهی از نشانه های ظاهری استرس و عوامل ایجاد کننده آن می باشد.

محققان نشانه های استرس را بر دو دسته تقسیم کرده ند:
1.نشانه های روحی وروانی : شامل خواب آشفته ، تحریک پذیری زیاد با خشم، وابستگی به دارو، عدم تمرکز، افسردگی ، اشتغال ذهنی
2. نشانه های جسمی وبدنی استرس که می تواند درد معده، سردرد، آسم و کاهش قدرت سیستم ایمنی ودفاعی بدن وآمادگی ابتلا به بیماریها  ایجاد نماید

بنابرین با توجه به تولید محصولات استراتژیک ، نیاز به حفظ وحراست از سرمایه های ملی ، وجود بحران ها ، مشکلات واسترس های مکرر در صنعت مرغداری ، ضرروری است مدیریت در این بخش  از کشاورزی از توانایی واقتدار بالایی بر خوردار باشد

پرورش ماهي

 

وزارت كار و امور اجتماعي – معاونت اشتغال –  خرداد 1374

مقدمه:

موجوداتي كه تمامي نيازهاي خود را در زير ستوني از آب مي جويند، از غذا گرفته تا رشد و توليد مثل و از نوزادي تا مرگ و نيستي، زندگي در خور تعمق، جالب و پيچيده اي دارند كه براي شناسايي اصول آ" و شكافتن زواياي گنگ و تاريكش، در ابعاد مختلف اين نوع زندگي نياز به سالها پژوهش دارد. پرورش ماهي براي بهبود وضع تغذيه و سهولت در توليد پروتئين حيواني مي باشد. با پرورش ماهي از آب و زمين استفاده لازم و شايسته به عمل خواهد آمد و بايد بخاطر داشت كه يكي از راههاي استفاده مفيد و پر درآمد از زمين و آب احداث استخر پرورش ماهي مي باشد. از اين طريق غذاي سالم و كاملتري در اختيار مردم قرار مي گيرد و پرورش دهندگان با عرضه ماهي به بازار درآمدهاي لازم را كسب مي نمايند. و از آنجاييكه پرورش ماهي كار آساني نيست لذا موفقيت در اين امر متضمن فعاليت و تلاش گسترده مي باشد.

ابزار و لوازم توليد:ا

زمين مناسب با توجه به خاك مناسب

براي انتخاب زمين براي استخر چند نكته اساسي لازم است:

• داراي شيب ملايم باشد
• محل استخر بايد آفتاب گير و بهتر است نزديك محل زندگي پرورش دهنده نيز باشد
• نبايد روي تپه يا نقطه مرتفعي واقع شود زيرا خطر باران و سيلاب آنرا تهديد مي كند
• خاك استخر بايد مناسب و داراي شرايط لازم باشد: براي اين عمل يك مشت خاك را برداشته و در دست خود فشار داده تا بهم بچسبد. خاك فشرده شده را به بالا بيندازيد و بگيريد. اگر خاك شكل خود را به طور چسبنده حفظ كرد، نشانه مرغوبيت آن است و مي تواند آب را در استخر نگه دارد. خاك نامرغوب داراي ريگ و ماسه است و آب را نمي تواند نگه دارد. بر آزمايش مرغوبيت خاك، در كف استخر حفره هايي به عمق از پا تا كمر كنده اگر خاك كف حفره و سطح زمين داراي شرايط لازم بوده محل مورد نظر مناسب براي استخر خواهد بود.

منبع آب: (رودخانه، چشمه، تالاب)

نوزاد ماهي (كپور ماهي)

تغذيه ماهيان (كود گياهي) (كود حيواني) 

مراحل انجام كار:ا

احداث استخر

ابتدا بايد ابعاد استخر را در زمين مشخص و نشانه گذاري كرد. براي مثال اگر هر ضلع استخر 14 متر باشد 2 متر براي ديواره سازي در نظر گرفته مي شود. كف استخر بايد از وجود هر نوع گياهي پاك شود. -به اندازه 20 سانتي متر از سطح زمين پاك شده و خاك برداشته وكنار گذاشته شود- در قسمت كم عمق استخر آب بايد تقريبا تا سر زانوي يك نفر آدم معمولي برسد و در قسمت عميق آب بايد تا كمر انسان در نظر گرفته شود. هنگام كندن زمين بايد خاك را به كناره استخر ريخت تا حاشيه 2 متري بوجود آورد. خاك برداشته شده براي حاشيه استخر بايد خوب كوبيده شود تا استحكام لازم در مقابل فشار و حركت آب به خارج را داشته باشد. مجراي ورودي آب در قسمت كم عمق قرار مي گيرد و مجراي خروجي آب در قسمت عميق استخر قرار مي گيرد تا چنانچه آب بيش از اندازه جمع شد باعث ريزش حاشيه استخر نشده و از مجرا خارج شود. مجراي ورودي و خروجي استخر را مي توان با استفاده از گياهان توخالي ساخت و كار بسيار ساده اي است زماني كه ساختن استخر به پايان رسيد خاك سطحي حاشيه استخر را پهن نموده و سپس براي جلوگيري از فرسايش گياهاني بر روي آن مي كارند و در اجراي اين عمل پرورش دهنده ماهي مي توان از گياهان خوراكي مانند حبوبات و سيب زميني و غيره استفاده نمايد و هر استخر يك هكتار نياز به 2 دستگاه پمپ دارد براي تنظيم اب درون استخر و هواي مورد نياز ماهيان.

آب استخر

براي تامين آب استخر معمولا از چشمه يا تالاب يا رودخانه استفاده مي شود. براي پركردن آب استخر بايد يك نهر باريك از منابع اصلي آب تا مجراي ورودي استخر كشيد. اگر آب استخر از رودخانه تامين شود بايد مراقب بود كه ماهيهاي مضر داخل آب استخر نگردند و براي اينكه ماهيهاي استخر از مجراي خروجي فرار نكنند، توري در آنجا قرار داده مي شود. چنين كاري احتياج به صافي دارد كه براي اين عمل مي توان از ني باز شده كه بهم دوخته است و يا از توري (تور ماهي) استفاده كرد.

تغذيه ماهي (كود)

هر قطعه ماهي در سال 2 كيلو مواد غذائي گندم- جو- كود حيواني مصرف مي كند كه براي تغذيه نوزادان ماهي بايد ابتدا انبار كودي را كه بدور از تابش آفتاب و ريزش باران باشد را تهيه كرد. كه اين كود متشكل از لايه هاي مختلفي است. اولين لايه آن از علف و برگهاي مخلوط با خاك سطحي مرطوب (براي فساد سريعتر). دومين لايه آن از كود حيواني با مقداري خاك مخلوط تشكيل شده به جاي كود حيواني مي توان از تخم پنبه- ميوه هاي فاسد شده - سبوس گندم- برنج استفاده كرد. بدين ترتيب لايه هاي متعددي از گياهان و ضايعات حيواني انباشته شده و تشكيل تلي از كود مي دهد. براي آماده مصرف شدن كود يك ماه وقت لازم است و بايستي مصرف كود را از قسمت تحتاني (زير) انبار كه كهنه و پوسيده تر است آغاز نمود. ماهيان هر روز احتياج به غذا دارند. بايد در قسمت كم عمق به ماهي غذا داد تا ناظر وضع سلامتي آنها باشد. يك سطل كود در هر هفته در محوطه گوشه استخر بايد قرار داد. كود حيواني 5 تن به بالا مصرف مي شود.

نحوه قرار دادن بچه ماهي در استخر

در ابتدا ما احتياج به تعدادي نوزاد ماهي داريم كه مي توان آنرا از شيلات يا كارگاه تكثيرماهي فراهم كرد. نوع كپور ماهي مقرون به صرفه است و براي هر هكتار (000/10 متر مربع) حدود 6-5 هزار بچه ماهي با تركيبات مختلف نياز مي باشد. براي هر 2 متر مربع حدود يك قطعه بچه ماهي لازم است. قراردادن بچه ماهي بيش از ظرفيت در استخر باعث عدم رشد آنها خواهد شد. قبل از قراردادن بچه ماهي بايستي مطمئن بود كه درجه حرارت ظرف ماهيها با آب استخر يكسان مي باشد. چنانچه اختلاف درجه حرارت در آب زياد بود، بايد به تدريج و آهسته مقداري از آب استخر را در ظرف بچه ماهيها اضافه نمود، تا به درجه حرارت يكسان برسند. اگر اختلاف درجه حرارت بين ظرف ماهي و استخر زياد باشد باعث تلف شدن بچه ماهي مي شود. بچه ماهي نبايد از ارتفاع بالا در آب ريخت، بلكه مي بايست ظرف ماهي را به نحوي در آب قرار داد تا خود ماهيها به صورت شنا وارد آب استخر شوند.

نكات لازم براي مراقبت از استخر

 كافي بودن آب استخر توريهاي مجاري ورودي و خروجي در جاي خود قرار داشته باشد جلوگيري از نفوذ آب از جداره هاي استخر، كه در صورت نفوذ بايستي سريعا نقاط نفوذي مسدود شود. جلوگيري از شكار و دستبرد مرغان ماهيخوار، لاك پشت، مار، موش و قورباغه. در ضمن كشيدن سيم فلزي بصورت موازي مي تواند از ورود مرغان ماهيخواد ممانعت نمايد. هر چند مدت آب استخر بايد تعويض شود كه در طول يك سال 4 الي 5 بار مي رسد.

نحوه صيد

در پنج ماه اول نبايد از استخر ماهي صيد شود و پس از اين مدت مي توان هفته اي 4 يا 5 ماهي بزرگ صيد نمود. برداشت محصول ماهي پس از وارد نمودن به استخر حداكثر به مدت يكسال مي باشد موقع مناسب براي صيد ماهيان، صبح زود هنگام خنكي هوا است. مي توان با تخليه آب استخر به صيد نهايي دست يافت. تعدادي ظرف آب براي نگهداري بچه ماهيان و توري براي جلوگيري از فرار ماهيها لازم است. براي جدا ساختن بچه ماهيها از ماهيان بزرگ بايد يك چاله با عمق مناسب و به مساحت 2 متر مربع ايجاد كرد و نوزاد ماهي را در درون آن قرار داد و در آخر بايد بچه ماهيها به درون استخر برگردانده شود. در هر هكتار كه 5 تن ماهي وارد شود حدود 200/3 تن احتمال برداشت محصول است. بر طبق اطلاعات بدست آمده تغذيه نوزاد كپور ماهي با استفاده از شيره سويا باعث مي شود كه از 5/1 هكتار زمين استخر پرورش ماهي 10 تن ماهي بدست آيد.

قيمت ابزار و لوازم توليد: ا

قيمت كل به ريال	قيمت به ريال	توضيحات			ابزار و لوازم توليد
		تعداد	زمان	مقدار
13300000	13300000		6- 9 ماهه	3500 كيو در هر هكتار	(تغذيه ماهي ) گندم، جو ،‌ذرت
750000	750000			15 تن در هكتار	كود مرغي
350000	350000			10 تن در هكتار	كود گاوي
260000	260000			1500كيلو در هكتار	كود شيميايي
2500000 500000 3000000 350000	2500000 500000 3000000 350000	2 عدد در هر هكتار			هزينه احداث استخر دريچه استاندارد خروجي موتور (پمپ آب) هزينه سوخت (گازوئيل بنزيني- روغني)
75000 225000 20000 35000	100 100 100 100	750 قطعه 2250 200 قطعه 350 قطعه			انواع ماهي ماهي كپور ماهي فتيوفاك ماهي امور
35000 3000	35000 3000	35000 از هر كدام 2 عدد			توري براي جلوگيري از فرار ماهيان بيل و سطل

 قيمت كل (به ريال) 9460000 نه ميليون و چهارصد و شصت هزار ريال

ميزان اشتغالزايي:   2 نفر.

پرورش جوجه گوشتي

وزارت كار و امور اجتماعي – معاونت اشتغال – خرداد 1374

مقدمه:ا

پرورش طيور در مدتها قبل بصورت مجتع هاي كوچكي انجام مي شد كه از نظر اقتصادي حائز اهميت نبود و اين مراكز توليدي كوچك هنوز در بسياري از كشورهاي در حال توسعه وجود دارد امروزه واحدهاي مرغداري بسيار بزرگي وجوددارد كه از جنبه اقتصادي داراي اهميت زيادي هستند در حال حاضر صنعت پرورش طيور به اندازه اي گسترش پيدا كرده كه گاهي گله هاي طيور موجود در يك واحد به مرز يك ميليون قطعه مي رسد سرعت صنعتي شدن پرورش طيور در نيمه قرن اخير به حدي است كه شايد در آينده نزديك، ديگر مراكز كوچك توليدي حتي در كشورهاي در حال توسعه هم ديده نشود از سال 1930 تا به حال، توليد تخم مرغ ساليانه به ازاي هر مرغ تقريبا دو برابر شده است. مرغهاي امروزي نتيجه فعاليت و كوشش متخصصين ژنتيك با اصلاح نژاد، تغذيه و مديريت هستند كه اقتصادي بودن پرورش طيور راسبب شده اند.ا

---

مراحل انجام كار :ا

هنگام ورود جوجه مراقبتهاي اوليه ضرورت دارد زيرا هيچ كاري مناسب تر از يك آغاز خوب نخواهد بود.ا

آب : جند ساعت قبل از ورود جوجه ها بايد آبخوريها را پر از آب نمودد تا هنگام ورود جوجه از سردي آن كاسته شده و داراي دماي مناسب باشد.ا

آب شكر:‌ اضافه نمودن شكر به ميزان 8% به آب آشاميدني طي 15 ساعت اول ورود جوجه ها باعث بهبود رشد خواهد شد. استفاده از آبخوري كله قندي: به نظر مي رسد براي تامين آب در ساعات اوليه، استفاده از آبخوري كله قندي بهترين روش باشد به ازاء هر 100 قطعه جوجه 2 عدد آبخوري كله قندي مورد نياز مي باشد.ا

حرارت آب : ‌ حرارت آب در روزهاي اوليه بايد حدود 24 درجه سانتيگراد بوده و پس از آن كاهش داده شود زير آب خنك باعث افزايش مصرف دان و كاهش تلفات خواهد شد.ا سه ساعت بعد از ورود جوجه ها دان در اختيار آنها گذارده شود بعداز آنكه جوجه ها بهمدت حدود 3 ساعت آب مصرف نمودند، دان آردي در داخل در پوشهاي دانخوري ريخته شود براي جلوگيري از ريخت و پاش دان بهتر است سطح در تمام دانخوريها پايين باشد.ا

درجه حرارت سالن و تاثير آن بر مصرف آب و دان جوجه هاي گوشتي بيش از 70 درصد بدن پرندگان گوشتي را آب تشكيل مي د هد و پرنده براي حفظ اين درصد آب بدن بايد به مقدار كافي دسترسي به آب داشته باشد ولي در مواقعي كه درجه حرارت محيط خيلي زياد باشد ميزان نياز پرنده براي ثابت نگه داشتن درجه حرارت داخلي بدن بيش از اين مقدار خواهد بود.ا

ميزان شدت نور: ميزان شدت نور به انداره اي باشد كه جوجه هاي گوشتي فقط بتوانند حركت نموده آ ب و دان مصرف نمايند تحرك بايد به حداقل ممكن كاهش يابد ميزان شدت نور در سطح جوجه ها بايد حدود 5/0-35/0 فوت كندل در نظر گرفته شود.ا

تغذيه:  رشد سريع طيور نياز پروتئيني آنها را افزايش ميدهد و در زماني كه رشد كاهش مي يابد احتياجات پروتئيني آنها كاهش مي يابد ميزان پروتئين خوراك طيور به نوع طيور، سن و مرحله توليد آنها وابسته است. ميزان غذاي مصرفي روزانه طيور به انرژي غذا، مواد مغذي آن، سن، زون بدن، حرارت محيط و ميزان توليد آنها بستگي دارد اضافه چربي در خوراك طيور، سبب افزايش انرژي غذا و در نتيجه كاهش مصرف روزانه آن مي شود در صورتيكه نسبت انرژي به پروتئين در خوراك طيور در نظر گرفته نشود و نقداري چربي به غذا اضافه شود، ميزان رشد طيور جوان بر اثر كاهش پروتئين مصرفي كاهش مي يابد.ا

مواد تشكيل دهنده جيره طيور مختلف بسيار شبيه به يكديگر بوده و فقط نسبت مواد تشكيل دهند آن براي هر گروه از آنها متفاوت است.ا

احتياجات كلسيم جوجه ها نسبتا پايين (1درصد) است كه بايد با عناصر فسفر،‌ منگنز و روي نسبت مناسبي داشته باشد.ا

: جيره كلي مواد غذايي طيورا

پس دان جوجه هاي گوشتي ا(0-ا2ماهه)ا	پيش دان جوجه هاي گوشتي (0-ا2ماهه)ا	نوع مواد غذايي
		مواد پروتئيني:ا
ا22%	ا22%	منشاء گياهي: كنجاله، سويا، كنجاله كنجد، بادام زميني، كنجاله تخم پنبه و ديگر دانه هاي روغني
ا5%	ا10%	منشاء‌ حيواني:‌ پودر ماهي،‌ پودر گوشت و غيره
		غلات و مواد جنبي آن:ا
ا64%	ا58%	ذرت، ذرت خوشه اي، گندم،‌ برنج، برنج بدون سبوس و غيره
		مواد معدني:‌ا
ا3%	ا3%	سنگ آهك، پودر استخوان،‌ سنگ فسفات نمك و منگنز
		ويتامين ها و مواد افزودني:ا
ا6%	ا7%	ويتامين هاي سنتتيك، مكملهاي ويتاميني، مخمرها، داروها، ملاس، پودر، پودر يونجه و پودر گياهان ديگر

مهمترين بيماريهاي طيور :ا

پيشگيري	نحوه درمان	انتقال بيماري	علائم بيماري	عامل بيماري	نام بيماري
ضدعفوني سالن و تست خوني جوجه هاي مشكوك	تجويز فورازوليدون	از طريق مدفوع وخوردن تخم مرغهاي آلوده	اسهال سفيد، كم اشتهايي، نامنظمي پرها و تنفس با زحمت	سالمونلاپلوروم	پلوروم
ريشه كني طيور مبتلا در گله	تجويز تيفوئيد	از طريق مدفوع و خرودن تخم مرغ هاي آلوده	بي نظمي پرها، فقدان اشتها و اسهال سبز رنگ	سالمونلاگاليناروم	تيفوئيد
تزريق واكسن	سولفاديمتوكسين	از طريق دستگاه گوارش يا تنفس	تلفات زياد و اسهال خاكستري رنگ	باكتري گرم منفي پاستورلمامولتوسيدا	وباي طيور
واكسيناسيون	دراوهاي اكسي تتراسيكين و اريترومايسين و استرپتومايسين	آب آشاميدني، با ترشحات عفوين هواي آلوده انسان	عطسه، ترشح از چشم، تورم سينوسها و ترشح از بيني	هموفيلوس پاراگيناروم	كريزاي عفوني
شستشوي تمام وسايل و اتاقها با گاز فرم الدئيد	آنتي بيوتيكها و نيتروفورانها	باكتريايي پوسته تخم مرغ و پنكه هاي تهويه	جوجه ها ظاهري ضعيف و اسهال آبكي دارند	آلودگي سالن	عفونت ناف
واكسيناسيون	-	آلودگي دان، انسان، پرندگان و حيوانات ديگر	ترشح بيني، تورم سينوسها و تنفس نامنظم	ويروسي	پرونشيت عفوني

ابزار مورد نياز:ا

آبخوري اوليه (براي جوجه هاي جوان كه تقريبا كله قندي شكل مي باشند)ا
آبخوري ثانوي (براي جوجه هاي بزرگتر كه 4 ليتري مي باشد)ا
دانخوري اوليه (براي جوجه هايي كه تازه متولد شده اند و معمولا كم عمق مي باشند)ا
دانخوري ثانوي (براي جوجه هاي بزگتر كه ميزان آن 1 گالن مي باشد)ا
ترازروقپان (براي وزن كردن دانه هاي غذايي)ا
بخاري‌(براي گرم كردن سالن)ا
تهويه‌(براي سالم سازي محيط سالن)ا
تانكر (جهت ذخيره سوخت و آب)ا
هزينه هاي متفرقه (شامل دارو، سوخت و برق)ا

قيمت ابزار مورد نياز:ا

قيمت تعداد كل به ريال	قيمت يك عدد به ريال	تعداد	نوع
ا800.000	ا2.000	ا40	آبخوري اوليه (براي جوجه)ا
ا1.200.000	ا3.000	-	آبخوري ثانوي (براي جوجه بزرگ 4 ليتري)ا
ا3.200.000	ا8.000	-	دانخوري اوليه
ا3.600.000	ا9.000	-	دانخوري ثانوي
ا500.000	ا250.000	ا2	ترازروقپان
ا40.000	ا20.000	ا2	بخاري
ا300.000	ا100.000	ا3	تهويه
ا2.300.000	ا2.300.000	ا1	تانكر
	ا500.000		هزينه هاي متفرقه
جمع كل 12.240.000

مواد اوليه مورد نياز :ا

مواد پروتئيني: كنجاله، سويا و كنجاله تخم پنبه
مواد حيواني: پودر ماهي و پودر گوشت
غلات: جو، سبوس، گندم، سبوس برنج و ذرت
مواد معدني: پودر استخوان و نمك
ويتامين ها: يونجه
جوجه

قيمت مواد مورد نياز:ا

قيمت به ريال	واحد	نوع
ا1.400.000	ا2000 عدد	جوجه گوشتي
ا800	يك كيلو گرم	كنجاله سويا
ا340	يك كيلو گرم	كنجاله تخم پنبه
ا1.205	يك كيلو گرم	پودر ماهي
ا500	يك كيلو گرم	پودر گوشت
ا290	يك كيلو گرم	جو داخلي
ا190	يك كيلو گرم	سبوس گندم
ا350	يك كيلو گرم	دانه گندم
ا2.500	يك كيلو گرم	مكمل
ا400	يك كيلو گرم	ذرت
ا800	يك كيلو گرم	پودر استخوان
ا50	يك كيلو گرم	نمك
ا280	يك كيلو گرم	يونجه

قيمت مصرف 2 ماهه ا2000 قطعه جوجه	قيمت به ريال	ميزان مصرف 2 ماهه يك قطعه جوجه	نوع مواد غذايي
ا4.640.000	ا2320	ا3.5 كيلو	پيش دان
ا4.172.000	ا2086	ا3.5 كيلو	پس دان
ا1.400.000	ا700	يك قطعه	جوجه گوشتي
قيمت ابزار و لوازم مورد نياز 12.440.000
جمع كل هزينه ها 22.652.000

ميزان اشتغالزايي: 3 نفر
فضاي مورد نياز سالني به ابعاد 20×11 متر مربع براي 2000 قطعه جوجه لازم است.ا
آموزش مورد نياز 15 روز آموزش براي پرورش جوجه كافي است

اصولی که برای یه طرح باید باشه

مقدمه

یکی از بهترین راههای دستیابی به پروتئین حیوانی (گوشت-مرغ و تخم مرغ)پرورش طیور میباشد.چرا که با رعایت اصول فنی پرورش طیور پروتئین با قیمت ارزان وکیفیت بالا و در زمان کوتاه تولید میگردد.

گوشت مرغ و تخم مرغ به عنوان منابع غنی از پروتئین در سالهای اخیر به طور وسیعی در تفذیه انسان در دنیا ودر کشور مورد استفاده قرار میگیرد.به طوریکه بعضی از کشورها که از نظر مراتع طبیعی در مضیقه هستند گوشت طیور به سرعت جانشین گوشت سایر دامها گردیده است.

از گوشت گاو و گوسفند تعداد قابل توجهی بیماری میکروبی و انگلی به انسان قابل سرایت است صورتیکه از مرغ بیماری خطرناکی به انسان منتقل نمی شود."مهمترین بیماری قابل انتقال سالمونلامی میباشد"

از نظر هضم هم نسبت به گوشت قرمز قابلیت هضم بالاتری دارد.

حال امید است باحمایت از قشر متخصص و فارغ التحصیلان رشته های کشاورزی و دامپروری و همچنین با به کار گیری تجربه و دانش افراد متخصص فارمهایی احداث کنیم که تمام مسائل بهداشتی و مسائل پیشرفته در آن به کار گرفته شودو در امر پرورش طیور در کشورمان گام به سوی استانداردهای جهانی برداریم.

 

اهداف طرح:

هدف از این طرح پرورش نیمچه های گوشتی از ن$اد راس 308 به تعداد 36000 قطعه میباشد که در این طرح از روش all in allout (در بستر) میباشد و مقدار گوشت سفیدی را که در اختیار قرار میدهد حدود 74000 کیلوگرم میباشد.

 

محل اجرای طرح:

 در منطقه ای از استان اصفهان در شهرستان سمیرم در نزدیکی روستائی به نام وردشت می باشد.

 

شرایط جغرافیایی و آب وهوای منطقه:

 

حداکثر دمایی نه در این منطقه است چون تا حدودی کوهستانی می باشد 40 درجه سانتی گراد می باشد.

حداقل دما 10- درجه سانتی گراد میباشد.

آب مورد نیاز را از چاههایی که در اطراف می باشد تهیه میگردد که عمق  آنها از نوع چاههای عمیق می باشد و سختی آب در حدود 590 تا 620 میلی گرم در لیتر می باشد و دارای ph برابر 5/7 است.

 

موقعیت ساختمانی و عملیات ساختمانی سالنهای مرغداری:

در 3 سالن 12 هزار قطعه که در جمع 36000 قطعه میباشد.که هر کدام از سالنها در ابعاد 12 متر عرض و 100 متر طول میباشد.که در مساحت حدود 3600 مترمربع میباشد.که باید یک اتاق سرویس هم در نظر گرفته شود به طول 4 متر وعرض 12 مترمیباشد که در ورود هر یک از سالنها باید در نظر بگیریم.

نژاد و نحوه ی نگه داری:

نژادی که پرورش می دهیم از نوع راس می باشد که در 3سالن هر سالن 12هزار قطعه می باشد قرار می گیرد.

تاسیسات مرغداری1:هزینه ی خرید زمین:

مقدار زمین موجود در حدود 7000 متر مربع میباشد قیمت هر متر مربع 30000 ریال میباشد

ریال       7000×30000=210/000/000  

2.هزینه ی حصار کشی:

باید اطراف زمین را در حدود 850 متر  حصار بکشیم که از بلوک سیمانی می باشد و به ارتفاع 2 متر

هزینه ی هر متر ان (در ارتفاع 2 متر)150000ریال می باشد

850×150000=127/500/000

3.هزینه ی ساخت سالن مرغداری

12×100=1200         متر مربع

1200×3=3600        متر مربع

مساحت کل سالنهای مرغداری 3600متر مربع است

قیمت ساخت هر متر مربع سالن500/000ریال میباشد (البته هزینه ی لامپهاودرب و پنجره ها و نصب مدارهای برق و...در هزینه ی متراژ ساخت در نظر گرفته شده است)

ریال  

 

  3600×500/000=1/800/000/000  

باید توجه داشته باشیم که دیوار سالن ها را از آجر و به ضخامت 35 سانتی متر و ارتفاع سالنها 3 متر است.دیوارها را سیمانکاری میکنیم و در کف سالن به قطر 25 سانتی متر سنگ می پوشانیم و بعد روی آن را به ارتفاع 5 سانتی متر شن و قلوه سنگ میریزیم و روی آن را به ارتفاع 10 سانتی متر ماسه میریزیم .

لوله کشی فاضلاب را با استفاده از لوله های پلیکا 6 اینچ در 2 ردیف که هر 15 متر یک کف شو قرار می دهیم و شیب سالنها از طرفین دیوارها2 الی 3 درصد است.

و بعد زیر سازی وبتون ریزی کف انجام میشود که به ارتفاع 10 سانتی متر میباشد.

 

4-             هزینه ساخت اتاق کارگرها

نیاز به 6 کارگر میباشدکه برای سکونت آنها 12 متر مربع زمین در نظر میگیریم.

قیمت هر متر مربع 500000 ریال میباشد.

ریال120×500000=60000000    

 

5-هزینه ساخت اتاق سرویس

که طول آن 4 متر و عرض آن 12 متر است.

متر4×12=48

مساحت کل اتاق سرویس برای سه سالن    متر48×3=144

ریال  144×300000=4320000

6-هزینه ساخت انبار دان

 

انبار که به حالت استاندارد 12 متر عرض 5 متر ارتفاع باید داشته باشد و دارای کف بتونی و سقف آن هم از ایرانیت باید باشد که شیب دو طرفه و دربی به ارتفاع 5 متر قرار میدهیم وباید توجه داسته باشیم که 5 متر هم دربی که حالت کشویی بازو بسته شود.

گونیهای دان:

80 سانتی متر طول و 30 سانتی متر ارتفاع و60 سانتی متر عرض دارد

در هر گونی میتوان 50 کیلو گرم جا داد.

ردیف گونی در عرض 12÷8%=15عرض انبار

ردیف گونی در ارتفاع5÷3%=16ارتفاع انبار

    تعداد گونی15×16=24

مقدار غذایی که در 240 گونی جا میگیرد240×50=12000KG

کیلوگرم36000×4/5=162000قطعه مرغ

هر مرغ راس 5/4 کیلوگرم نیاز به دان دارد(در هر دوره)

Kg810000 =تعداد دوره در سال162000×5

گونی درانبار ردیف 810000kg÷12000kg=67/5≈68

طول سالن انباری68×0/6=40/8

40/8×12=489/6≈490  

فضایی که آسیاب ومیکسر و بالابر لازم دارد20 متر و20متر برای تهیه غذای اماده معین شده است.

فضای کل انباردان متر مربع 490+20+20=530

هزینه ساخت هر متر مربع 350000 ریال      در نظر گرفته شده است.

ریال530×350000=185500000 

7-هزینه اتاقک ژنراتور و موتور خانه:

دیوار ژنراتور از اطراف آن به فاصله 5/1 متر از طرفین است.بنابراین نیاز به اتاق به ابعاد 3در 4 یعنی 12 متر مربع داریم که هزینه ساخت هر متر مربع آن 250000 ریال میباشد.

ریال12×250000=3000000

و برای موتورخانه احتیاج به اتاقکی به ابعاد 6×6 میباشد که هزینه آن

36×250000=9000000

9000000+3000000=12000000      

8-هزینه انبار تجهیزات:

مساحتی به ابعاد 40 مترمربع جهت احداث انبار تجهیزات در نظر گرفته میشود.

40×250000=10000000

9-هزینه ساختمان نگهبانی :

محلی به ابعاد 2×2 متر مربع برای این منظور در نظر گرفته میشود.

ریال4×250000=1000000

10-هزینه ساختمان مدیریت:

که یک خانه کامل میباشد و دارای حمام آشپزخانه-اتاق استراحت-اتاق مدیریت و توالت میباشد.

مساحت آن 100 متر مربع میباشد.قیمت هر متر مربع 500000 ریال میباشد.

ریال100×500000=50000000   

11-هزینه حفر چاه:

که از یک چاه عمیق به عمق 60 متر استفاده شده است که هزینه هر متر مربع وهزینه لوله کشی وگرفتن مجوز به این صورت است:

60×600000=36000000              ریال

ریال80000000 بابت مجوز

ریال36000000+80000000=116000000

12-هزینه دفع فاضلاب:

برای دفع فاضلاب 2 حلقه چاه 35 متری در نظر میگیریم:

70×100000=7000000

13-هزینه هانگار ماشین:

مساحتی به اندازه 20 متر مربع  در نظر گرفته میشود:

20×250000=5000000          

14-هزینه تامین برق:

به برق 3 فاز 50 آمپر نیاز است که هزینه خرید امتیاز و انتقال به محل احداث فارم  200000000 ریال در نظر گرفته شده است.

15-هزینه محوطه سازی داخل فارم:

مساحتی در حدود 1800 متر مربع محوطه سازی و جاده سازی میشود.که هزینه هر متر مربع 20000 ریال میباشد.

1800×20000=36000000         

16-حوضچه ضد عفونی:

برای ضد عفونی شدن لاستیکهای ماشینها می باشد که برای مرغداری دان و یا خارج شدن آنهاو یا داخل شدن آنها می باشد.

برای ضد عفونی کردن یک دور کامل درون آن بزنند وهزینه آن 1500000 ریال می باشد ودر ورودی هر 3 سالن هم یک حوضچه کوچک می باشد برای ضد عفونی کردن وسایل و چکمه های کارگران و یا افراد دیگر و به قیمت 300000 ریال

ریال1500000+300000=1800000

17-هزینه انشعابات تلفن:

هزینه زیادی لازم نیست که نیت همان تلفن معمولی میباشد

1200000 ریال

مجموع هزینه تاسیسات 2827320000 ریال

جدول (1)

نوع	مساحت	هزینه هر متر مربع	مبلغ کل(ریال)
خرید زمین	7000	30000	210000000
هزینه حصار کشی	850	150000	127500000
هزینه ساخت سالن	3600	500000	1800000000
هزینه اتاق کارگر	120	500000	60000000
هزینه ساخت اتاق سرویس	144	300000	4320000
هزینه ساخت انباردان	530	350000	18500000
هزینه اتاقک ژنراتوروموتورخانه	48	250000	12000000
هزینه هنبار تجهیزات	40	250000	10000000
هزینه ساختمان نگهبانی	4	250000	1000000
هزینه حفر چاه	60	600000	36000000
هزینه امتیاز چاه	-	80000000	80000000
هزینه دفع فاضلاب	70	100000	7000000
هزینه هانکار ماشین	20	250000	5000000
هزینه تامین برق	-	200000000	200000000
هزینه محوطه سازی	180	20000	36000000
هزینه حوضچه ضد عفونی	-	1800000	1800000
انشعاب تلفن	-	1200000	1200000
جمع کل	-		2827320000

استهلاک در هر دوره(کل دوره 100)                      ریال      200/273/28 

هزینه تجهیزات مرغداری

1-   آبخوریها:

به دو دسته تقسیم میشوند:

الف) آب خوریهای دستی یا جوجه 2 لیتری

ب) ابخوری اتوماتیک

 

_الف)ابخوری جوجه 2 لیتری:که در سن پایین به جوجه ها و مرغها می دهند در سن یک تا 8 روزگی مورد استفاده قرار میگیرد و به ازای هر یک از آبخوریها حدود 80-100 جوجه در نظر میگیریم.

عدد آبخوری 36000÷100=360   

ریال 360×7000=2520000      

 

_ب) آبخوری اتوماتیک:

از روز 8-10 روزگی به بعد در نظر میگیریم :

ریال 360×35000=12600000    

2-   دانخوریها:

الف) دانخوری جوجه یا سینی:

به ازای هر100 قطعه یک دانخوری لازم است.

دانخوری36000÷100=360

ریال 360×4500=1620000

ب) دانخوری اتوماتیک:

به ازای هر600 قطعه یک دانخوری لازم است که هزینه هر دانخوری و نصب آن 30000 ریال است.

ریال 360×30000=10800000 

3-هزینه مادر مصنوعی:

برای تامین گرمای مورد نیاز جوجه ها مورد استفاده قرار میگیرد.برای هر500 قطعه یک مادر مصنوعی در نظر میگیریم. هر مادر مصنوعی 400000 ریال است.

عدد36000÷500=72

ریال  72×400000=28800000  

هزینه خرید هیترها:

برای گرم کردن سالن از آن استفاده میشود.در هر سالن یک عدد نیاز است که باید در وسط سالن قرار گیرد.

با استفاده از کانال کشی به داخل و به ارتفاع 80 سانتیمتر از سقف پایین تر و نیم متر دورتر از دیوار بصب میگردد.

قیمت هر هیتر 20000000 ریال است.با توجه به کانال کشی البته توان آن 250000 کیلو کالری می باشد

ریال 3×20000000=60000000   

5-ونتیلاتورها:

که برای خارج کردن و تهویه هوای سالنها به بیرون و باعث یک مکش هوا از طرف دیگر به داخل سالن میشود.

تعداد ونتیلاتور4×12000×2.5/6000=20

قیمت هر عدد 450000 ریال میباشد:

در کل سالن20×3=60   

ریال 60×450000=27000000

6-رطوبت سنج:

برای هر سالن 3 عدد و از فاصله های 30 متری قرار می دهیم .قیمت هر یک 60000 ریال است.

3×3=9

9×60000=540000               

7-کوره لاشه نور:

به قیمت 1200000 ریال است و یک عدد.

18-آسیاب-میکسر-بالابر همراه-تابلوی برق وباسکول:

ریال 30000000  

9-موتور برق و ژنراتور:

80000000  ریال

10-سمپاش موتوری:

یک عدد با ظرفیت 200 لیتری که 5000000 ریال میباشد.

11-دماسنج ها:

به هر سالن 5 عدد به فواصل 20 متر از هم قرار میدهیم

5×3=15                               

ریال15×60000=900000       

12-شعله افکن:

همراه با کپسول 200000 ریال میباشد.

13-تانکر سوخت:

تیاز به چند تانکر استکه برای ذخیره سازی سوخت کل 50000 لیتری لازم است.

یک تانکر برای اتاق و دفتر نگهبان 500 لیتری و 3 تانکر هم برای هیترها که با ظرفیت20 هزار لیتری می باشد.

ریال15000000+(3×4000000)+200)=27200000 

14-فرغون و بیل:

از هر یک 3 عدد نیاز داریم که قیمت هر کدام 180000 ریال است.

180000×3=540000            

                       

جدول هزینه های تجهیزات ذکر شده:  (جدول2)

نوع تجهیزات	قیمت	تعداد	مبلغ کل
آبخوری جوجه	7000	360	2520000
آبخوری اتوماتیک	35000	360	12600000
دان خوری سینی شکل	45000	360	1620000
دان خوری اتوماتیک	30000	360	10800000
مادر مصنوعی	400000	72	28800000
هیتر	20000000	3	60000000
ونتیلاتور	450000	60	27000000
رطوبت سنج	60000	9	540000
کوره لاشه سوز	1200000	1	1200000
آسیامیکسر-بالابر-باسکول	30000000	1	30000000
ژنراتور	80000000	1	80000000
سمپاش	5000000ا	1	5000000
شعله افکن وکپسول	200000	1	200000
دما سنج	60000	15	900000
تانکر ذخیره سوخت	19200000	5	27200000
فرغون وبیل	180000	3	540000
منبع آب	7600000	4	8800000
جمع کل			297720000

 

استهلاک در هر دوره(کل دوره 25):          11908800

هزینه های جاری:

1-    خری جوجه:

قیمت هر قطعه جوجه 3000 ریال میباشد.

برای تلفات 10 درصد اضافه میکنیم.

36000×10%=3600

36000+3600=39600

39600×3000=118800000ریال

2-    خرید دان:

  39600*4.5kg=178200kg

178200*2500=445500000

قیمت هر کیلو دان 2500 ریال میباشد.

178200*100=17820000

قیمت حمل و نقل دان به ازای هر کیلو100 ریال است.

3-دستمزد دامپزشک:

هر دوره 1500000 ریال در نظر می گیریم.

4-ضد عفونی:

هر دوره 2400000 ریال در نظر می گیریم.

5-هزینه واکسن:

هر قطعه 500 ریال در نظر می گیریم.

ریال36000*500=18000000

6-هزینه سوخت(گازوئیل):

هر دوره 90000 لیتر در نظر می گیریم.قیمت هر لیتر با هزینه حمل و نقل200 ریال است.

ریال90000*200=18000000

7- هزینه برق و بالابر:

برق حدودا 550000 ریال وتلفن حدودا 250000 ریال میباشد.

8- حقوق ماهانه کارگران:

هر کارگر 1000000 ریال که6 نفر می باشند.

ریال برای هر ماه6*1000000=6000000

ریال یرای هر دوره:6000000*2.5=15000000

هزینه های جاری ذکر شده:

نوع	قیمت واحد	تعداد	قیمت کل
هزینه خرید جوجه	3000	39600	118800000
هزینه خرید دان وحمل و نقل	2600	178200	463320000
دستمزد دامپزشک	1500000	1 دوره	1500000
هزینه ضدعفونی	2400000	1 درره	2400000
هزینه واکسن	500	36000	18000000
گازوئیل	200	18000	3600000
هزینه برق وتلفن	800000	1 دوره	800000
حقوق ماهیانه کارگران	1000000	6 کارگر+1دوره	15000000
هزینه متفرقه	637820000	3درصد کل هزینه	19134600
جمع کل			642554600

 

فروش گوشت بدست آمده:

با توجه به میانگین وزن جوجه ها حدود2.3 در نظر میگیریم.

360000×2.3=82800kg

قیمت هر کیلو مرغ زنده 12000 ریال است.

82800kg×12000=993600000

فروش کود:

قیمت هر کیلو کود×غذای مصرفی×1.5×تعداد مرغها

در آمد خالص از فروش  ریال36000×1.5×4.5×200=48600000

در آمد نا خالص از فروش  ریال48600000+993600000=1042200000

هزینه استهلاک تاسیسات:ریال 2827320000÷100=28273200

هزینه استهلاک تجهیزات:297720000÷25=11908800

 

کل سرمایه برای تاسیس و راه اندازی فارم:

ریال282732000+297720000+642554600=3767594600

از مبلغ کل سرمایه:2/000/000/000ریال وام کشاورزی با بهره 14 درصد میباشد(وام 20 ساله)

که قسط ماهیانه برابر است با 20/000/000ریال

و قسط هر دوره برابر است با 50/000/000ریال

 

سرمایه خودمان 1/767/594/600ریال می باشد و سود آن ماهانه برابر است با 25/000/000ریال وسود دوره برهبر است با 60/000/000 ملیون ریال

هزینه جاری 642/554/600 ریال

(هزینه جاری+سود سرمایه+قسط وام+استهلاک تجهیزات+استهلاک تاسیسات)-سود ناخالص=سود خالص

 

1/042/200/000-(28/273/200+11/908/800+50/000/000+60/000/000+642/554/600)=1/042/200/000-792/736/600=249/463/400

 

 

 

نتیجه:اجرای این پروژه با توجه به محاسباتصورت گرفته دارای ارزش اقتصادی و اجرائی میباشد.

 

 

 

http://maghalat.blogfa.com